الگوی نوین از دستور زبان شکل در معماری خانه امروز (نمونه موردی: خانه های مجموعه ای قاجاری شهرهای تبریز و تهران)

بیان مسیله : با توجه به سرعت تغییرات ایجادشده در حوزه های معماری، نمی توان گفت این هنر عامل ارتقایکیفیت های زیستن نیز بوده و جوابگویی به ابعاد جامع تری از نیازهای انسان را به همراه داشته است. ساکنان بناهایامروز در بیشتر موارد از فضاهای زیست خود ناراضی و با وجود گسترش امکانات، بناهای امروز زیباتر و انسانی تر ازبناهای دیروز نیستند. در مواردی، معماری به یک سرپناه یا نمایشی از سلایق فردی معمار و کارفرما تقلیل یافته و ازشان حقیقی خود دور شده است. آنچه امروز نمایان است، خالی شدن از دیروز و گ مشدن در آن همه معناست. اینمقاله برآن است که با توجه به گذشته ما، چرا ساکنان بناهای امروز در بیشتر موارد از فضاهای زیست خود رضایتنداشته و واکنش های طبیعی و احساسی خود را نسبت به محل زندگی شان ازدست داده اند. افق دید این مقاله تبیینالگویی نوین با استفاده از دستور زبان شکل برای خانه معاصر براساس جوهره معماری خانه های دوران قاجار است.هدف : این مقاله برآن است که با استناد به ویژگی های کالبدی و معنایی خانه های مجموعه ای دوره قاجار شهرهایتهران و تبریز، به الگویی قابل استفاده در خانه های امروز دست یابد. در این راستا اهداف زیر مطرح می شود:1. چگونگی تبیین الگوی نوین با استفاده از دستور زبان شکل 2. چگونگی ایجاد شکل های پایه در خانه هایمجموع های قاجار شهرهای تبریز و تهران 3. درک معنای نهفته در شکل های متنوع خانه های قاجاری تبریز و تهران.روش تحقیق : این پژوهش از نوع کیفی است؛ فن تحلیل داده ها، دستور زبان شکل است. دستور زبان های شکلی،سامانه های تولیدکننده ای هستند که بر پایه مجموعه ای از قاعده های شکلی به طراحی منجر شده و برمبنایالگوریتم کار می کنند. الگوریتم فرایندی است با خروجی هایی که حاصل دستورالعمل ها یا قوانینی برای اجرا درمجموع های از داده هاست. روش شناسایی قوانین، تاویل پدیدارشناسانه خانه های دوره قاجاری با روش ماکسو نمنن 3 است. کیفیت خانه قاجاری در این مقاله به عنوان یک تحقیق پدیدارشناسانه بر مبنای بیان تجربه زیستهدر مکان چهار خانه قاجاری استوار است. خروجی ها نیز الگوهای نوین خلق شده هستند.نتیجه گیری : در فرایند دستورزبان شکل، داده ها، چهار خانه منتخب پژوهشگر است. ترسیم اشکال پایه براساسچگونگی قرارگیری فضاها در این خانه هاست؛ مجموعه قوانین با روش پدیدارشناسی و نمنن تعریف می شود. قوانیناز طریق مصاحبه های عمیق و تاویل و تفسیر مصاحبه ها با افرادی که تجربه زیستن در خانه های انتخاب شدهدارند، وضع می شود. درنهایت درون مایه های اصلی حاصل از این روش پیوند با محیط، شادی، آرامش،جدایی از زندگی روزمره استخراج شده که در فضاهایی چون ایوان، زیرزمین، فضای سبز و هشتی وشاه نشین نمایان می شود. این فضاها درواقع، قوانین دستورزبان شکل هستند. در آخردر فرایند الگوریتمیدستور زبان شکل، در درخت تصمیم گیری، به ایجاد الگوهای جدید منجر می شود.

Keywords:

خانه قاجاری تبریز , خانه قاجاری تهران , دستور زبان شکل , پدیدارشناسی ماکس ون منن