تبیین الگوواره ای فرآیند روا نشناختی حصول معنای محیطی و تحقق حس مکان با تمرکز بر نقش واسط ادراک

بیان مسیله: امروزه چگونگی و کیفیت حصول معنای محیطی و متعاقبا تحقق مرتب های از مراتب حس مکان، بنا بهاهمیت آن در معماری به ویژه با ظهور دانش روا نشناسی محیطی مورد توجه خاص قرار گرفته است. با توجه به اینمسیله و اعتقاد به روشمندی غالب در علوم رفتاری، به نظر می رسد که تلاش برای تبیین فرآیند طراحی محیطی ازمجرای رو شهای رایج در سایر علوم و ارایه الگوهای فراگیر تشریح کننده آن، یکی از نیت های اصلی همنشی نکردناین حوزه های دانش باشد. اهمیت این تطابق از منظر اثربخشی بیشتر محصولات معماری در دنیای معاصر، حایزتوجه بوده و موضوع اساسی این پژوهش را در بر می گیرد. بنابراین سوال اصلی این تحقیق عبارت از این است کهعوامل اصلی موثر و مکانیسم اثر در فرآیند شکل گیری معنای محیطی و متعاقبا تحقق مراتب مختلف حس مکانچیست و چگونه می توان آن را در قالب یک الگوی مولد ساختاری تشریح نمود هدف: هدف اصلی پژوهش، واکاوی چگونگی حصول معنای محیطی و متعاقبا تحقق حس مکان با نگرشی سیستمیمبتنی بر شناخت ابعاد و مراتب وجودی انسان و به صورت یک الگوی روان شناختی است.روش: با توجه به ماهیت اکتشافی تحقیق، راهبردی کیفی از نوع پیمایشی با عنوان نظریه یابی زمین های ساخت گراانتخاب شد که به منظور شناسایی متغیرهای اساسی مسیله و استنباط روابط بین آنها علاوه بر روش توصیفی -تحلیلی از مصاحبه های نیمه ساختار یافته با تعدادی از متخصصین حوزه های معماری و طراحی محیطی بهره گرفته وبه ارایه و تبیین نظریه تحقیق منجر شده است.نتیجه گیری: در این تحقیق نقش متغیر ادراک محیطی از ابعاد مختلف مورد تمرکز قرار گرفت و نهایتا به دلیلمحوریت آن در تعریف انتظارات انسان از محیط و تعیین رفتار واکنشی وی، به عنوان کانون فرآیند در الگویپیشنهادی معرفی شد. بر این اساس، الگوی ساختاری مولدی مشتمل بر سه رکن اصلی اجزا، نظام ساختاری(سینتکس) و معنا ارایه شد که به ترتیب با عوامل و عناصر کالبدی، رفتار محیطی و احساس محیطی معادل سازیشده است. می توان اذعان داشت که الگوی پیشنهادی دارای قابلیت کاربرد برای ارزیابی هد فمند معناداری درمحیط های موجود و همچنین بهره گیری در طراحی محیط های معنادار جدید است.

Keywords:

الگوهای مولد ساختاری , ادراک , قابلیت های محیطی , معنا , حس مکان