تاثیر فعالیت تکتونیکی بر مورفولوژی نیمرخ طولی رودخانه مطالعه موردی: رودخانه پل رود (شمال ایران)

Publish Year: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 391

This Paper With 18 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GDIJ-15-48_012

تاریخ نمایه سازی: 11 تیر 1398

Abstract:

نیمرخ طولی رودخانه­ها اطلاعات ارزشمندی در مورد تغییرات شرایط حاکم بر حوضه­های آبریز در اختیار می­گذارد. به همین علت این موضوع همواره مورد علاقه محققان مختلف بوده است. با بررسی شکل نیمرخ طولی رودخانه­ها می­توان وضعیت فعالیت­های تکتونیکی در منطقه را مورد بررسی قرار داد. در این تحقیق، شکل نیمرخ طولی حوضه ی آبریزرودخانه پل رود و عوامل موثر بر آن بررسی شد. جهت انجام این پژوهش، محدوده­ی مورد بررسی را به 10 حوضه و زیر حوضه تقسیم و در هر یک از این حوضه­ها زیر حوضه­ها، نوع جریان، میزان فعالیت­های تکتونیکی و نقاط خروج از حالت توازن در شکل نیمرخ طولی رودخانه را مشخص نمودیم. در ارزیابی تکتونیک نیمرخ رودخانه های حوضه­ها و زیر حوضه­های مورد بررسی از برخی از شاخص­های تکنونیک فعال Hi، شاخص SL و همچنین ترسیم نمودار Ds  استفاده شده است. نتایج به دست آمده از محاسبه ی شاخص­های انتگرال هیپسومتری و شاخص SL در این حوضه­ها زیرحوضه­ها نیز بیانگر نرخ ملایم فعالیت­های تکتونیکی و بالاآمدگی است. عامل تشکیل نیک­پوینت­ها و شکست­ها در حوضه و زیرحوضه­های پل رود، شلمان و جیرکل تغییرات لیتولوژی می­باشد. به عبارتی تغییرات لیتولوژی در این 3 حوضه و زیرحوضه سبب عدم توازن شکل نیمرخ طولی رودخانه شده است. مقدار انتگرال هیپسومتری در حوضه ی زیرحوضه­های پل رود، شلمان و جیرکل به ترتیب برابر با 79/0، 59/0 و 38/0 است. این مقادیر حاکی از میزان نسبتا بالای فعالیت­های تکتونیکی در این 3 حوضه است، با این حال در این حوضه­ها و زیر حوضه­ها عامل تشکیل شکست­ها و عدم توازن در نیمرخ طولی رودخانه، تغییرات لیتولوژی است. مقادیر انتگرال هیپسومتری در زیرحوضه­های سله­چال، عسگرآباد، چالک­رود و سرخ­ قله بترتیب 54/0، 6/0، 45/0 و 44/0 است که نشان از نرخ ملایم تکتونیک در زیرحوضه­های چالک­رود و سرخ­قله و نیز نرخ نسبتا بالای تکتونیک در زیرحوضه­های عسگرآباد و سله­چال است. عامل ایجاد عدم تعادل و شکست در نیمرخ طولی رودخانه در این حوضه و زیرحوضه­ ترکیبی از عوامل تکتونیک و لیتولوژی است. بیشترین آنومالی شاخص SL در زیر­حوضه­های عسگرآباد، شلمان، سله چال است که از لحاظ لیتولوژی در رده بالا و مقاوم می باشند، بقیه آنومالی­های حوضه­ها و زیر­حوضه­های ناحیه­ی مورد مطالعه دارای مقادیر شاخص SL متوسط تا پایین هستند، در نهایت با بررسی انجام گرفته در این حوضه و نتاج حاصل مشخص گردید که شکل نیمرخ طولی رودخانه پل رود بیشتر تابع تغییرات لیتولوژی است و فرآیندهای تکتونیکی تاثیر کمتری در آن داشته­اند.

Keywords:

نیمرخ طولی- رودخانه پل رود- تغییرات لیتولوژی- فرآیندهای تکتونیکی

Authors

مجتبی مهرپویان

کارشناس ارشد تکتونیک، شرکت ملی نفت، اهواز

محسن جامی

باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران

نازنین سرحدی

باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران

محسن پورکرمانی

استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • اسماعیلی،رضا؛صدرالدین متولی؛ محمدمهدی  حسین زاده (1391). اثرات مورفوتکتونیک رودخانه­های در ... [مقاله ژورنالی]
  • رادفر،شهباز؛محسن پورکرمانی(1382).ریخت زمین ساخت گسل کوهبنان، مجله علوم زمین. شماره ... [مقاله ژورنالی]
  • بیاتی خطیبی، مریم (1388). تحلیل اثرات فعالیت های تکتونیکی در ...
  • پورکرمانی، محسن؛ علی سلگی (1388). مورفوتکتونیک، تهران. انتشارات دانشگاه آزاد ...
  • محمودی،فرج الله (1386). ژئومورفولوژی دینامیک، تهران. انتشارات دانشگاه پیام نور. ...
  • Altin, T. B (2012). Geomorphic signatures of active tectonics in ...
  • Bishop, P.T.B., Hoey, J.D., and Artza, I.L (2005). Knickpoint recession ...
  • Bishop, P (2007). Long-term landscape evolution: linking tectonics and surface ...
  • Chen,Y.C., Sung, Q., and Cheng, K.Y­ (2003). Along-Strike variations of ...
  • Chorley R.J., Dunn A. J., and Beckinsale, R.P (1964). The ...
  • Clowes, A & Comfort, P (1983). Process & Landform: an ...
  • Duvall, A, Kirby, E & Burbank, D (2004). Tectonic and ...
  • Figueroa, A.M. Knott, J. R (2010). Tectonic Geomorphology of the ...
  • FrancescoT,Marta D.S(2011).Geomorphological response of fluvial and coastal terraces to Quaternary ...
  • Finnegan, N.J., Roe, G., Montgomery, D.R and Hallet, B (2005). ...
  • Gardner, T. W (1983). Experimental study of nickpoint and longitudinal ...
  • Goldrick, G., and Bishop, P (2007). Regional analysis of bedrock ...
  • Hack, J.T (1957). Studies of longitudinal stream profiles in Virginia ...
  • Hack, J.T (1973). Stream-profile analysis and stream-gradient index, U.S.A. GeologyService ...
  • Hack, J.T (1982). Physiographic division and differential uplift in the ...
  • Hartshorn, K., Hovius, N., Dade, W.B., and Slingerland, R.L(2002). Climate-driven ...
  • Jones, O. T (1924). Longitudinal profiles of the Upper Towy ...
  • Keller, E.A and Rockwell, T.K (1984). Tectonic geomorphology, Quaternary chronology ...
  • Keller, E. A and Pinter, N (2002). Active tectonics, Earthquakes, ...
  • Leopold, L.B., and Wolman, M.G (1957). River channel patterns--Braided, meandering ...
  • Maune, F. D (2007). Digital elevation model technologies and applications. ...
  • McKeown, F.A., Jones-Cecil, M., Askew, B.L and McGrath, M.B (1988). ...
  • Ramírez-Herrera, M.T (1998). Geomorphic assessment of active tectonics in the ...
  • Seeber, L., and Gornitz, V (1983). River profiles along the ...
  • Whipple, K. X (2004). Bedrock rivers and the geomorphology of ...
  • Zavoianu, I (1985). Morphometery of drainage basins: developments in waterscience, ...
  • Zovoili, E., konstantinidi, W.,  and koukouvelas, I. K (2004). Tectonic ...
  • نمایش کامل مراجع