دگرسازی یابازسازی طرح های جامع

طر حهای جامع و تفصیلی، مجموع ههای شهری، ناحیه شهری، طر حهای موضعی وموضوعی، طر حهای نوسازی و بهسازی و در دو سال اخیر سه تجربه طر حهای راهبرد توسعه قزوین، بندر انزلی و شاهرود، مالامال از نمودها و فرانمودهای شهر یاند. طرحراهبردی توسعه شهر قزوین که توسط نگارنده و با دیدگاه متفاوت و نقد رو شهای نمودگرا انجام شد، هرگز نمون های موفق ب هشمار نمیآید ولی تلاشی است مقدماتی بابهر هگیری از طرح پیشین دانشگاه اما م خمینی و نظ رسنج یهای کارشناسی و اجتماعی در این شهر( برای بیرون آمدن از بنبستها و تلههای نمودگرایی که سبب ایجاد بحران در برنامهریزی، طراحی و مدیریتشهری ایران شده است. این بحران نشان م یدهد که تأمل و تفکر درباره شهر، اغلب اوقات حتی از روش ارسطویی، که در صدد کشف قوانین اساسی در روندها و جریا نهای مشهود بود، عقبتر است.نمودهای شهری که در مطالعات طرح جامع و بهویژه سه طرح جامع تهران 1349 ، 1370 ساماندهی و 1385 - مصوب 1386 مشهودند، عبارت است از : شبکه اصلی معابر، سازمان فضایی شامل مراکزشهری، منطق های، ناحیه ای( ، پهنهبندی )شامل پهن ههای سکونت، فعالیت و حفاظت( که هریک از حیث ساخت، سطوح، سرانه و تراکم ساختمانی بررسی میشوند. اما نمودهای دیگری که منتهای ژرف اندیشی این طر حها بود هاند، عبارت است از : جمعیت )برحسب محل هها و طبقهبندی تراکم جمعیتی و فعالیتهای اصلی اقتصادی و اجتماعی. این نمودها میتوانند واقعی تهایی را بیان کنند، اما پرده از راز زندگی شهری و آن نیروهای پدی دآورنده شهر برنمیدارند. شاید این نمودها تاحدی بیانگر لایههای پنهانی جامعه شهریباشند، اما ژرف و کاونده نیستند و توان کشف رابط ههای اجتماعی - اقتصادی لایههای پنهان شهر را ندارند لذا همچنان حقیقت شهر ناخوانده باقی میماند. اهتمام فراوان برای نوسازی باف تهای فر سودهو فقیرنشین، ساماندهی خدمات شهری ناموثر، حل معضلات ترافیکی و ...، در طرح جامع سال 1385 تهران مورد توجه جدی بوده است. اما ایده کارشناسی برای حل این مسائل در طول عمر آیند ه طرح جامع، ناممکن است مگر آ نکه تحول و بازبینی آن به طور مستمر، روشمند و مبتنی بر اندیشه صورت پذیرد

Keywords:

طرح جامع , روش شناخت , تحقق پذیری , تهران