تبیین دیدگاه هستی شناسانه ابنسینا پیرامون عشق

نوشتار حاضر با رویکردی فلسفی عرفانی به بررسی نگرگاه هستیشناختی ابن سینا در مسأله عشق میپردازد. در این دیدگاه شیخ به نحو تشکیکی بالاترین و نفیسترین مرتبه عشق را مربوط به پروردگارهمه عوالم هستی میداند، که بیان ایشان عمدتاً در تفکر فلسفی ایشان ناظر به همین مرتبه است. اما آنچه نظر عرفانی ایشان را معطوف به خود داشته است و سبب هستی شمولی عشق در دیدگاه پورسینا گشته،علاوه بر عشق ذاتی حق به خویش، مراتب خلقت از بالاترین تا پستترین آن است؛ به این معنا که رتبه بعد مربوط به جواهر عقلی قدسی است که مبتهج به ذات حق و عاشق خیر مطلقاند. سومین مرتبه تشکیکیعشق از آن نفوس ناطق فلکی و سپس نفوس کامل انسانی است. چهارمین و پنجمین مرتبه مربوط به نفوس ناطق متوسط و ناقص است و مراتب بعد مشتمل بر سایر موجودات عالم هستی یعنی نفوس حیوانی،نباتی و جمادات است که شیخ این عشق غریزی و نهفته در ذات مخلوقات را عشق آنها به کمال خود میداند و اینگونه با بیان سریان عشق در گستره هستی به دیدگاه عرفا نزدیک میگردد.

Keywords:

عشق , شوق , ابن سینا , کمال , ادراک