نگرش اقتصاد منابع طبیعی به پایداری منابع تجدیدپذیر کشور (مطالعه موردی: شیلات)

اقتصاد منابع طبیعی به دنبال راهی است که منابع کمیاب در طبیعت را بین فرصت های موجود، به گونه ای تخصیص دهد که حداکثر سوددهی از آن ها حاصل شود. ضمن اینکه، برای تامین نیازهای نسل های آینده نیز پایدار باقی بماند. این منابع غالبا به عنوان دارایی های تحلیل رونده خوانده می شوند که به طور فیزیکی در فرایند تولید مورد استفاده قرار می گیرند آگاهی رسانی فزآینده توسط کارشناسان اقتصادی، تدوین سیاست ها، اصول، قوانین و مقررات و همچنین ارائه مدل ها و راهکارهای علمی مناسب در بخش برداشت و بهره وری از منابع طبیعی، زمینه لازم را جهت رشد و اعتلای سایر بخش ها (صنعت، تجارت، کشاورزی و خدمات) فراهم نموده و سبب ایجاد دورنمای پایدار در کشور خواهد شد. با توجه به آسیب پذیر بودن منابع تجدید-پذیر و تجدید ناپذیر نیاز است که بهرهبرداری از آن ها برای رفع نیازهای فعلی، به گونه ای صورت گیرد که این منابع برای نسل های آینده نیز پایدار باقی بمانند. نیل به هدف اساسی فوق در گرو مدیریتی مقتدر در بهره برداری از منابع موجود در طبیعت می باشد. در این راستا، استفاده از مدل های برنامه ریزی پویا جهت تعیین مقادیر بهینه برداشت و مدیریت صحیح منابع در دوره های زمانی کوتاه مدت و بلندمدت، لازمه ی تحقق اهداف مذکور بوده و در یاری رساندن به بهره برداران نقش مهمی را ایفا می کند. در این پژوهش پس از ارائه روشی برای برآورد ارزش خالص حاصل از برداشت منابع به طرح مدلی پویا جهت بهینه سازی مقادیر برداشت پرداخته شد. به همین منظور، ابتدا مبانی اقتصاد منابع طبیعی مطرح شد و سپس مدلی پویا جهت برداشت بهینه از منابع شیلات طرح گردید. برای طرح مدل بهینه سازی پویا از روش ضریب لاگرانژ استفاده شد. حل مدل نیز در نرم افزار GAMS صورت گرفت.

Keywords:

برنامه ریزی پویا , بهینه سازی , پایداری منابع طبیعی , روش ضریب لاگرانژ , شیلات