بهنام سرحدی - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بم
فرزانه رنجبرزاده - دکتری فقه و حقوق (مدیر گروه دانشکده حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد بم)

جرم پدیده ای است که اغلب در تلاقی بزهکار و بزه دیده شکل می گیرد و همان گونه که بی بزهکار قابل تصور نیست، در بیشتر موارد بدون بزه دیده نیز ممکن نخواهد بود. بدین ترتیب بزهکاری و بزه دیدگی دو روی یک سکه اند که هر گوه مطالعه جرم بدون توجه به هر دوی آنها نارسا خواهد بود. بزه دیده شناسی شاخه جدیدی از جرم شناسی است که به بررسی قربانی جرم می پردازد. بنابراین شناخت بزه دیده و آنچه وابسته به اوست موردتوجه این دانش نوین است. بر این اساس این پژوهش بصورت توصیفی تحلیلی و با استناد به مقالات و اسناد کتابخانه ای معتبر به بررسی نقش بزه دیده در تعیین کیفر می پردازد. که در این زمینه به این نتیجه هم رسیده است که قانون جق بزه دیده را مطالبه خسارت های وارده بر خویش پذیرفته اشت و در این راستا سابقه تقنینی، خسارت های قابل مطالبه را به خسارت های مادی، معنوی و منافع ممکن الحصول تقسیم کرده است و لیکن باید با نهایت تاسف اظهار کرد در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1378 قانونگذار خسارت معنوی را از خسارت های قابل مطالبه حذف کرده و قابل مطالبه بودن و یا نبودن آن را به سکوت برگزار کرده است در حالی که تعارض آن با قانون اساسی و قانون مسئولیت مدنی مشهود است.

بزه دیده، بزه کار، تعیین کیفر، جرم شناسی