شهرزاد علیزاده - دانشجو دکتری حقوق خصوصی دانشگاه آزاد اسلامی (واحد مشهد)
رسول مقصودپور - دکتری حقوق خصوصی، عضو هیات علمی دانشکده حقوق دانشگاه آزاد اسلامی (واحد مشهد) و وکیل دادگستری

حق دادخواهی و اقامه ی دعوا از جمله حقوق اساسی که ضامن حراست از سایر حقوق فردی و اجتماعی می باشد و تاثیر قابل توجهی در تامین امنیت قضایی جامعه دارد. حق دادخواهی زیان دیدگان و متضررین از جبران خسارات وارده و همچنین حق دفاع خواندگان و متهمین در رد دفع دعوا یا اتهامات روا یا ناروا در اقامه دعوا و دفاع نزد مراجع انتظامی و قضائی است. از طرفی برای پایان دادن به دادرسی به طور ارادی نیز اختیاراتی در چهار چوب مقررات به خواهان دعوای اصلی یا طاری اعطا شده تا ضمن رعایت حسن نیت و حقوق طرف مقابل، از حق استرداد دعوا بعد شروع دادرسی برخوردار باشند. هدف از پژوهش این است که با استفاده از روش تحلیلی توصیفی، به بررسی تطبیقی حق استرداد دعوا در حقوق آیین دادرسی مدنی ایران مصوب 1379 و آیین دادرسی مدنی فرانسه مصوب 1975 بپردازیم. در واقع موضوع اصلی این پژوهش بررسی شرایط، شباهت ها، تفاوت ها و نقاط قوت و ضعف در هر یک از نظام های حقوقی مذکور می باشد. با بررسی مواد مربوطه در حقوق ایران و فرانسه شاهد این هستیم که در قانون ما طی دو ماده ی 107 و 363 به بررسی اجمالی این موضوع پرداخته شده است. در حالی که در قانون فرانسه در 11 ماده (405-394) به طور مفصل تری نسبت به موضوع استرداد دعوا در مراحل مختلف دادرسی، حقوق طرف مقابل، نحوه ی پرداخت خسارات و سایر جزئیات پرداخته شده است. به طوری که منجر به استنباط صحیح دادرس از موضوع مذکور و اعمال قانون در موارد مختلف می باشد، اما در حقوق ایران، با توجه به فقر مواد در این زمینه، رویه قضایی موجود می تواند در برخی از موارد، اختلاف نظر و ابهامات موجود را بر طرف نماید. امید است تا با اصلاح مواد مرتبط با موضوع استرداد دعوا، خلاهای موجود در این زمینه کاهش یابد.

دادخواهی، اقامه دعوا، استرداد دعوا، دادرسی