پیامدهای شهرسازی معاصر ایران با تاکید بر ایجاد حس لامکانی (نمونه ی موردی شهر کرج)

در تقابل با مکان فضایی که نتوان آن را هویت ساز، رابطه مند و تاریخی تعریف کرد نامکان نامیده می شود. در نامکان فرد می تواند در عین حضور در جمع انسان ها تنها باشد و در یک موقعیت بی هویت شدگی نقش بازی کردن را تجربه نماید. انسان ها نیاز عمیقی به ایجاد ارتباط ذهنی با مکان های معنادارند اما در نامکان ها این ارتباط حذف شده است و فرد آن را خانه ی خویش نمی داند. برای ساختن آن اراده ای نداشته، میل مشارکت به ساخت ندارد و نسبت به اتفاقات، مشکلات و مسائل شهری بی تفاوت است. در این پژوهش سعی بر آن گردیده است تا عوامل به وجود آورنده ی یک جغرافیای نامکان در شهر کرج مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. روش تحقیق به صورت ترکیبی از روش کمی و کیفی است، ابتدا با روش کمی نظریه های موجود درباره ی جغرافیای نامکان را بررسی می کنیم. سپس با روش کیفی به تحلیل اطلاعات به دست آمده از وضعیت موجود می پردازیم. یافته ها نشان می دهد که کرج شهری با جغرافیای نامکان است که این پدیده، برای شهروندان عدم تعلق به مکان، عدم تمایل به مشارکت و خشونت را به ارمغان آورده است. یکی از بارزترین علل نامکانی این شهر تنوع خرده فرهنگی و مهاجر پذیر بودن آن است که با کلکسیونی از فرهنگ ها مواجه هستیم. در نتیجه تصویر ذهنی مشترکی از گذشته، تاریخ و فرهنگ شهری وجود ندارد.

Keywords:

مکان , لامکان , حس مکان , هویت , شهر کرج