سکینه معروفی - استادیار، گروه شهرسازی مرکز آموزش عالی فنی و مهندسی بوئین زهرا
هدی امیرزاده - مهندسی معماری دانشگاه آزاد اسلامی بوشهر

هدف از این تحقیق بررسی نحوه تعامل کودک و محیط زیست از طریق طراحی مهدکودک های طبیعت محور می باشد؛ با درنظر گرفتن حس طبیعت دوستی در کودکان و همچنین نیاز به بازی به عنوان بسترهای اولیه پرورش خلاقیت در کودکان، اهمیت توجه به این دو زمینه در طراحی و ساخت فضاهای مورد استفاده کودکان، بویژه مهدکودک ها ضروری به نظر می رسد. سوال اصلی تحقیق عبارت از این است که راهکارهای تقویت تعامل کودک و محیط زیست از طریق طراحی مهدکودک طبیعت محور کدامند برای پاسخ به این سوال ابتدا در زمینه ماهیت کودک و نیازهای دوران کودکی از نگاه روان شناختی منابع علمی مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه با توجه به مطالعات انجام شده در زمینه ضرورت تعامل کودک و محیط زیست و چگونگی تقویت این تعامل، معیارها و مولفه های تقویت این تعامل از منابع نظری استخراج شد، سپس با استفاده از روش کارشناس محور راهکارهای طراحی مهدکودک در زمینه تقویت این ارتباط به شیوه طراحی راهکارهای پیشنهادی بیان گردید. نتایج مطالعات این تحقیق بیانگر این امر بود که چنانچه تعاملی میان کودک و محیط زیست برقرار شود. نیاز کودک به بازی و همچنین نیاز به برقراری ارتباط با طبیعت به طور توامان پاسخ داده می شود. بهترین رابطه ای که کودک می تواند با طبیعت برقرار نماید، تجربه و لمس بی واسطه آن است. بنابراین ارتباط فیزیک فضای درون و بیرون ساختمان مهد کودک، استفاده از عناصر طبیعی مانند آب، نور و گیاه در فضای داخلی و خارجی، تنظیم مناسب شرایط اقلیمی از قبیل نور و سایه در فضاهای باز مهد کودک، آوردن عناصر طبیعی مانند باغ پنجره ای به درون فضا، استفاده از درها و پنجره های بزرگ و شفاف برای ایجاد رابطه بصری بین درون و بیرون، می تواند از جمله راهکارهای طراحی مهد کودک در راستای تقویت تعامل کودکان با محیط زیست باشد که در این تحقیق به شکل بیان تصویری به آنها پرداخته شده است.

تعامل کودک و محیط زیست، طراحی مهد کودک، طبیعت دوستی کودکان، بازی کودکان