راضیه لبیب زاده - استادیار، دانشکده عمران، معماری و هنر، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

معماری ایرانی در دوره معاصر تحت تاثیر عوامل متعددی از جمله تغییر روش های ساختمانی سنتی به مدرن، به طور اجتناب ناپذیری تغییر شکل داده و از درون گرایی سنتی به برون گرایی مدرنیست سوق پیدا کرده است. این تغییر منجر به ایجاد مسئله جدیدی تحت عنوان نماسازی در ساختمان ها و به تبع آن سیمای کالبدی و منظر جدید در شهرها شد. عدم وجود چارچوبی جامع برای طراحی نما باعث پدید آمدن معضلات مثل عدم سنخیت و هماهنگی در سطوح خرد معماری در نتیجه باعث پراکندگی شکل ها و تفاوت بسیار بین طراحی جداره های شهری در مقیاس کلان شده است. هدف این پژوهش ارائه مدلی جامع برای زیبایی شناسی نماهای ساختمان هاست که در یک سیر منطقی از جز به کل، علاوه بر حل معضلات نماسازی در مقیاس خرد، توجه به مسائل کلان جداره های شهری داشته باشد. برای دستیابی به این هدف با استفاده از روش تحقیق کیفی به تفسیر شرایط موجود پرداخته و بددیگاه های مختلف در باب زیبایی شناسی بیان می شود و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا داده های پژوهش تفسیر، و م عیارهای اصلی برای ایجاد مدل زیبایی شناسی در نماسازی ارائه می گردند. مدل ارائه شده مبتنی بر عوامل محتوایی و کلیدی و با توجه به اصول پنج گانه معماری ایرانی شامل مردم واری، پرهیز از بیهودگی، خودبسندگی، درون گرایی و نیارش و بر اساس مفاهیم بنیادین معماری دوران اسلامی شامل سیر از کثرت به وحدت سیر از ظاهر به باطن و سیر به اهداف متعالی زندگی شکل گرفته است. این مدل می توان چارچوبی جامع جهت طراحی، ارزیابی و اصلاح نماهای طراحی شده و یا ساخته شده باشد.

مدل زیبایی شناسی، نمای معماری، نمای شهری، هویت ایرانی- اسلامی