رضوان روح بخش - کارشناسی ارشد علوم اجتماعی، کارشناس پژوهشی، دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی
سپیده علاقمند - دکتری معماری، مدرس، گروه معماری، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک
سیما آذرنیک - دانشجوی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک و کارشناس اداره امور فنی و عمرانی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی
علی شرقی - استادیار، معماری، دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی

در این پژوهش محدوده ای از اراضی عباس آباد تهران به دلیل برخورداری از ویژگی های جغرافیایی خاص و دسترسی به شریان های مهم شهری که به فضای سبز تنفسی و قطب گردشگری منطقه تبدیل شده به عنوان نمونه موردی بررسی و ارزیابی قرار می گیرد. به نظر می رسد این محدوده پتانسیل مناسب فیزیکی، اجتماعی و اقتصادی را به منظور طراحی فضای بازی مناسب تربیت همه جانبه کودکان را دربر دارد محدوده فوق شامل چندین بوستان از جمله آب و آتش، طالقانی، بنادر و ... است که خلاء و کمبود شدید فضای بازی مناسب رشد و پرورش جسمی و ذهنی مناسب کودکان به شدت در آن احساس می شود. از مهمترین ضروریات بررسی موضوع این است که محدودیت امکانات و فضاهای باز شهری، کمبود فضاهایی در جهت آموزش غیر مستقیم از طریق بازی و تفریح برای کودکان که حدود 30% جمعیت تهران را تشکیل می دهند، محسوس است. در بوستان های شهری، استفاده از وسایل بازی پیش ساخته نظیر تاب، سرسره و ... تنها سبب ترغیب کودکان به فعالیت های جسمی می شود و نقشی در رشد فرهنگی، اجتماعی و در سطوح بالاتر رشد ذهن و خلاقیت بزرگسلان آینده ندارد. کودکان تهرانی در میان بافت متراکم شهری، خیابان های شلوغ، به دور از آرامش و زیبایی در حسرت فضاهای سبز و ارتباط با طبیعت بزرگ می شوند، هدف این پژوهش ارتقاء کیفی پرورش و خلاقیت کودکان از طریق بازی، مشارکت و نقش شهروندی کودک بر اساس تعامل انسان و طبیعت است. روش تحقیق این پژوهش از نوع کاربردی و توصیفی است که به کمک مطالعات کتابخانه ای، به ویژه بررسی طرح جامع اراضی عباس آباد و نیز نقشه های موجود انجام شده در بخش نتایج و بحث موضوع می توان به طراحی فضاهایی همچون زمین های شن بازی، آب بازی و آشنایی با آبزیان جهت تحقق اهداف محیطی، طراحی فضاهایی جهت بازی های فن آموز، باشگاه ورزشی مناسب کودکان، بازی های بومی- محلی و فصلی، غرفه های فروش محصولات کودک پسند، آتیله عکاسی کودک، اغذیه سلامت و ... جهت تحقق اهداف فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی اشاره نمود.

منظر، خلاقیت، کودکان، عباس آباد