رضا الیاسی - دانشجوی دکتری زبان وادبیات فارسی ، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی
مریم محمودی - دانشیار زبان و ادبیات فارسی، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان. ایران

استفاده از حیوانات به عنوان شخصیت­ داستان­ها و حکایت­های داستانی،­ یکی از ابزارهایی است که نویسندگان و داستان­سرایان از دیرباز تاکنون به آن توجه داشته و از آن بسیار بهره برده­اند. از جمله آثاری که در بخشی از آن از حیوانات برای ایفای نقش تمثیلی و نمادین استفاده شده، کتاب        طرب­المجالس اثر میرحسینی غوری هروی است که در قرن هفتم تالیف شده است. میرحسینی هروی در بخش سوم کتاب با عنوان در فضیلت و شرف انسان بر جمیع حیوانات از حیوانات گوناگون به عنوان بخشی از شخصیت­های داستان کتاب خود استفاده کرده است. در این کتاب از حدود شصت جانور مختلف نام برده شده که هریک از آنها با توجه به نقشی که در داستان دارند، نمادی از شخصیتی هستند که در جهان بیرون وجود دارند و میرحسینی هروی با استفاده از این نقش­های تمثیلی و نمادین که برای هریک از این حیوانات در جامعه و اذهان مردم وجود دارد، به بیان اهداف تعلیمی، اخلاقی و تربیتی خود پرداخته است. این کتاب با توجه به کاربرد موثر و گسترده از نقش سبملیک حیوانات گوناگون در آن، اثری تعلیمی و نمادین و جایگاه آن به عنوان یک اثر تمثیلی به گونه توصیفی در ادب فارسی و عرفانی قابل توجه است. 

تمثیل, نماد, طرب المجالس, میرحسینی هروی, حیوانات, ادب تعلیمی