لیلا فعله گری - کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج
اکبر محمدی - دکترای برنامه ریزی شهری دانشگاه تهران، مدرس دانشگاه

امروزه گسترش فضاهای باز جمعی و ایجاد مراکز فراغتی به ویژه فضاهای گردشگری به یکی از اهداف برنامه ریزیفراغت تبدیل شده است که علاوه بر تامین اهداف اقتصادی و زیست محیطی، نقش موثری در تعادل بخشی به گذرانفراغت و تامین سلامت جسمی و روانی جوامع دارد . تولد مفاهیمی همچون توریسم فرهنگی بیانگر شکل گیری تقاضایجدیدی از سوی گردشگران است که برای غنی تر کردن فرهنگ فردی خود پای در راه سفر و مکاشفه در سایر فرهنگ هامی گذارند. این امر واقعیت فرهنگ به عنوان مولفه ی اصلی و مهم در برنامه ریزی شهری را بیان می کند، و از سویدیگر بازآفرینی مبتنی بر فرهنگ رویکردی نوین به بازآفرینی شهری است که سعی دارد با بهره گیری از ویژگی ها و برتریهای خاص اجتماعی - فرهنگی هر منطقه، به بازساخت محیط شهر یا محله پرداخته و فضای اجتماعی - کالبدی متمایزیبر اساس فرهنگ محلی ساکنین و ویژگی های خاص آن محل ایجاد کند . در این پژوهش به بررسی بازآفرینی فرهنگیبرای ارتقاء گردشگری بافت تاریخی سرتپوله سنندج پرداخته شده است. روش انجام این پژوهش تحلیلی و توصیفی بودهکه اطلاعات آن از طریق برداشت های میدانی، مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و پرسشنامه گردآوری شده است. و دربخش تحلیل، اطلاعات با استفاده از تکنیک تحلیل سوات و AHP مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش سعی دارد بامطالعه و شناخت جنبه های مثبت و موفق در حوزه بازآفرینی مبتنی بر فرهنگ اصول و راهکارهای این رویکرد را شناساییکرده و امکان بکارگیری آن جهت ارتقاء گردشگری فرهنگی بافت های تاریخی یا واجد ارزش شهری را بررسی نماید . نتایجپژوهش حاکی از آن است که بافت های کهن شهری به دلیل دارا بودن ارزش های فرهنگی (کالبدی، اقتصادی و اجتماعی)متمایز و خاص خود جایگاه ویژه ای در توسعه های شهری یافته اند. وتوجه به معیارهای اصلی از جمله تمایز و هویت،تنوع و سرزندگی فرهنگی و تسهیلات و تجهیزات رفاهی با استفاده از رویکرد بازآفرینی فرهنگی می تواند به ارتقاء مولفههای محلات فرهنگی کمک نموده و از این طریق رشد و توسعه گردشگری فرهنگی را موجب گردد.

فرهنگ، بازآفرینی، بافت تاریخی سنندج، گردشگری فرهنگی