مریم دانشور عالی - دانشجوی کارشناسی ارشد مخاطرات آب و هوایی
بتول زینالی - دانشیار دانشگاه محقق اردبیلی
طاهره جلالی - دکترای اقلیم شناسی دانشگاه تبریز

روش های ریز مقیاس نمایی آماری، به منظور پیش بینی متغیرهای اقلیمی مانند دما، به دلیل اهمیت این فاکتورها، در برنامه ریزی و مدیریت محیطی کاربرد وسیعی دارند. در این پژوهش کارایی مدل ریزمقیاس نمایی آماری (SDSM) در پیش بینی پارامترهای دمایی مورد بررسی قرارگرفته است. داده های مورد استفاده در این پژوهش شامل داده هایمیانگین دمای ایستگاه های سینوپتیک اردبیل، خلخال و پارس آباد، داده های NCEP و داده های مدل HadCM3 داده های نسل سوم مدل جهانی اقلیم تحت سناریوی A2 هستند. در ایستگاه هواشناسی اردبیل و داده های مرکز ملی پیش بینی متغیرهای محیطی NCEP به دو دوره ی 29 سال 1961-1990 برای کالیبره و 11 سال 2001-1991 برای صحت سنجی تقسیم شدند. این کار برای دوره 40 ساله از 1961 تا 2001 برای ایستگاه اردبیل و برای ایستگاه پارس آباد از دو دوره، 12 سال 1984-1995 برای کالیبره و 6 سال 1996-2001 برای صحت سنجی و همین کار برای ایستگاه خلخال از دو دوره، 11 سال 1987-1996 برای کالیبره و 5 سال 1997-2001 برای صحت سنجی نیز انجام گرفت. به کمک داده های HadCm3 میانگین دما برای سه دوره 2010-2039 و 2040-2069 و 2070-2099 پیش بینی و با دوره پایه مقایسه شده است. معیارهای آماری ارزیابی کارایی مدل مانند میانگین خطای مطلق، مجذور میانگین مربعات نشان داد که این مدل کارایی مناسب برای شبیه سازی را دارا می باشد سپس نتایج نشان داد ، که در ایستگاه اردبیل میانگین، دما با افزایش روبه رو خواهد شد . در حالی که این افزایش در ایستگاه پارس آباد فقط در میانگین دما به مقدار اندک دیده می شود. و برای میانگین دمای ایستگاه خلخال کاهش برایدوره های آینده پیش بینی می شود . همچنین با افزایش طول دوره پایه، پیش بینی مدل بهتر خواهد شد و هرچه طول دوره کمتر باشد برآورد مدل چندان مناسب نخواهد بود

تغییر اقلیم، متغییر دما، مدل گردش عمومی جو، پیش بینی.