بررسی وپیش بینی متوسط دمای ماهانه سیستان با استفاده از سری زمانی (مطالعه موردی دشت سیستان )

باتوجه به تغییرات اقلیمی، گرمایش جهانی و خشکسالی های اخیر، پیش بینی دما به عنوان یکی از مهم ترین پارامترهای اقلیمی فرصت مناسبی را برای برنامه ریزی و ارائه تمهیدات لازم در اختیاربرنامه ریزان منابع آب ومدیران قرارمی دهد . دما یکی از متغیرترین عناصر اقلیمی است که تغییرات آن می تواند تبعات منفی محیطی، اجتماعی،اقتصادی و حتی فرهنگی برای جوامع بشری داشته باشد از این رو مطالعات تغییرات دمایی یکی از کانون های توجه اقلیم شناسان است، این تحقیق به بررسی و پیش بینی متوسط دمای ماهانه سیستان می پردازند. بدین منظور از متوسط دمای هواوحداکثر وحداقل دمای ماهانه استفاده شده است. در این تحقیق از روش پیش بینی سری زمانی باکس جنکینز استفاده می شود و همچنین متوسط وحداکثر وحداقل دمای ماهانه برای پنج سال آینده پیش بینی می شود . امروزه مدل سازی و پیش بینی پارامترهای اقلیمی به دلیل تغییرات اقلیمی، گرمایش جهانی و خشکسالی های اخیر، اجتناب ناپذیر شده است. از جمله پارامترهای اقلیمی که در مدیریت منابع آبی و در کشاورزی دارای اهمیت هستند دمای حداکثر و حداقل ومیانگین می باشند. در این پژوهش، به منظور مدل سازی دمای حداکثر و حداقل و میانگین روزانه دشت سیستان از آمار درازمدت ایستگاه سینوپتیک زابل برای دوره آماری 1983 تا 2018استفاده شد. با استفاده از سری های زمانی، مدل ARIMA ARIMA(11,0,6)(0,0,0) برای دمای حداکثر ماهانه و مدل ARIMA(9,0,6)(0,0,0) برای دمای حداقل ماهانه ودر نهایت مدل ARIMA(9,0,9)(0,0,0) به عنوان الگوی نهایی تعیین شدند. ضریب همبستگی بالا در مرحله واسنجی و اعتبار سنجی مدل ها گویای انطباق قابل قبول مقادیر مدل سازی شده وواقعی است. در نهایت براساس مدل های برازش یافته، پیش بینی برای 7 سال آتی انجام شد. مقایسه نتایج پیش بینی نشان دهنده ی افزایش میانگین دمای حداکثر، دمای حداقل ومیانگین دما می باشد

Keywords:

دمای حداکثر ماهانه , دمای حداقل روزانه , سری زمانی , مدل سازی , پیش بینی