پیامدهای اجتماعی و اقتصادی ناشی از تغییر اقلیم (مطالعه موردی: خشکسالی و قحطی های دوره قاجار)

ویژگی های جغرافیایی ایران به عنوان کشوری که در منطقه نیمه خشک و همواره در معرض کم آبی قرار دارد، در طول تاریخ به عنوان یک عامل مهم و تاثیرگذار در مناسبات قدرت و تحولات اقتصادی و اجتماعی مطرح است. سوانح طبیعی از جمله خشکسالی یکی از پدیده های طبیعی است که نقش قابل توجهی در تحولات تاریخی دارد و از قضابه طور معمول و با توجه به تمرکز بر وقایع سیاسی، کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش پیش رو می کوشد با توجه به منابع و مراجع به این موضوع کم و بیش مغفول در مطالعات تاریخی بپردازد. مساله محوری پژوهش بر این سئوال استوار است که پدیده خشکسالی در دوره قاجار تا چه اندازه جامعه را درگیر خود ساخته و چه پیامدهای اقتصادی و اجتماعی داشته است برای نیل به این پرسش ها، این نوشتار به شیوه توصیفی تحلیلی و به داده های کتابخانه ای استناد جسته است.یافته های پژوهش نشان می دهد که در دوره قاجار، ایران شاهد تغییرات اقلیمی متعددی، از جمله خشکسالی های پی در پی بوده که منتج به قحطی های گسترده، تضعیف شالوده های اقتصادی از جمله وضعیت معیشت جامعه و شورش های گسترده شده است.

Keywords:

خشکسالی , قحطی , قاجار