بازخوانی رابطهی تحولات فرهنگی و ساختار کالبدی فضایی خانه های کاشان

تعامل بین انسان و طبیعت همواره نقش مهمی در جامعه و تحولات فرهنگی داشته است. به گونهای که در هر بازه زمانی و تحت تاثیر شرایط مختلف، به اشکال گوناگون نمایش داده میشود. یکی از مهمترین عواملی که در آن زمان تحت تاثیر مسقیم ارزشهای فرهنگی بوده، خانه و کالبد فضایی آن است. به همین جهت با بررسی چند نمونه ازخانه های قدیمی کاشان، به شناخت ارزشهای اخلاقی و فرهنگی که در نهایت به الگوی معماری و شکل خانه ها منجر می شود، پرداخته شد. ارزش هایی همچون حجاب (تقسیم مسیرهای ورودی و رعایت سلسله مراتب و دسترسی)، تکریم مهمان (اختصاص بهترین فضای خانه به مهمان مانند: شاه نشین)، طهارت روح (ایجاد فضای باز، استفاده از باغچه و حوض در حیات خانه) وخدا محوری (تزئینات انتزاعی در و پنجره ها) که درکنار یکدیگر گردآمده و ساختار کالبدی این خانه ها را پدید آورده است.به این ترتیب، هدف از این تحقیق، بررسی تاثیر فرهنگ و باورهای دینی بر شکل گیری فضای خانه های کاشان است.تحقیق حاضر با استفاده از روشهای تفسیری-تاریخی و مبتنی بر تدابیر کتابخانه ای و بررسی نمونه های موردی به بازخوانی رابطهی تحولات فرهنگی و ساختار کالبدی فضایی خانه های کاشان پرداخته است.با سنجش ارزشهای یاد شده در خانه های کاشان، این نتیجه حاصل شد که ارزشهای اخلاقی و اسلامی، پایه و اساس هرخانه را بنا میکند که با به کارگیری این موارد در ساخت بناهای این دوره، میتوانیم فرهنگ گذشته ی مردمان این سرزمین را حفظ کنیم.

Keywords:

تحولات فرهنگی , ارزشهای اخلاقی اسلامی , کالبدی فضایی , خانه های کاشان