ریحانه دهقان - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
سارا عبداللهی - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
مهرانگیز رحیمی - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
فرهاد نژادکورکی
ملیحه امینی - گروه علوم و مهندسی محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه جیرفت، جیرفت، ایران

زمینه و هدف: به دلیل رشد فزاینده شهرنشینی یکی از معضلات زیست محیطی دنیای امروز وسایل نقلیه هستند که از مهمترین عوامل ایجاد آلودگی هوا محسوب می شوند. با توجه به مشکلات روز افزون آلودگی هوا و عواقب زیست محیطی آن به دلیل عدم رعایت استانداردها در ساخت خودروها و سوخت مصرفی آنها، آگاهی از میزان خروجی اگزوز خودروها و مقایسه آن با استانداردهای حفاظت محیط زیست و معاینه فنی به منظور کنترل و کاهش آلودگی هوا ضروری است. از اینرو پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه میزان آلاینده های CO2 ،CO و HC خروجی از اگزوز خودروهای سبک در فاصله سالهای تولید 1389 - 1383 براساس استانداردهای معاینه فنی و محیط زیست در شهر شیراز انجام گردید. همچنین به بررسی ارتباط میان سال ساخت خودرو با میزان خروجی آلاینده های مذکور نیز پرداخته شد. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی-مقطعی، غلظت آلاینده های هوا شامل CO2 ،CO و HC از خروجی اگزوز 858 خودور پژو 405 ، 206 و پارس تولید سال های 1389 - 1383 مراجعه کننده به مرکز معاینه فنی ولیعصر شهر شیراز در طی 5 ماه اندازه گیری شد و با استانداردهای حفاظت محیط زیست و معاینه فنی مقایسه شد. همچنین ارتباط بین سال تولید و میزان خروجی آلاینده های مذکور نیز مورد بررسی قرار گرفت و داده های به دست آمده توسط نرم افزار SPSS مورد آنالیز آماری قرار گرفتند و گرافهای مورد نیاز توسط نرم افزار Excel رسم گردیدند. یافته ها: نتایج نشان داد بین سال ساخت خودرو و میزان تولید CO و HC رابطه معنی دار و منفی وجود داشت به طوریکه با افزایش سال ساخت خودرو میزان آلاینده های مذکور کاهش می یابند. همچنین بین سال ساخت و میزان تولید CO2 نیز این رابطه مثبت و معنی دار بود. همچنین در بین خودروهای مورد بررسی آلاینده های خروجی (CO و CO2) از اگزوز خودروی پژو GLX نسبت به پژو پارس و 206 کمتر بود و کمترین میزان HC در پژو 206 مشاهده شد. نتیجه گیری: به طور کلی میزان آلاینده های خروجی اگزوز از هر سه خودرو در حد استاندارد یورو 2 و معاینه فنی قرار داشتند.

مونوکسید کربن، هیدروکربن های نسوخته، استاندارد معاینه فنی، یورو 2، شیراز