خدیجه غطاوی - گروه مهندسی منابع طبیعی شیلات، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه هرمزگان، هرمزگان، ایران
ابوالفضل ناجی - گروه مهندسی منابع طبیعی شیلات، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه هرمزگان، هرمزگان، ایران

زمینه و هدف: میکروپلاستیک ها آلاینده های نوظهور شناخته شده ای در محیط های دریایی هستند. بلع میکروپلاستیک ها توسط موجودات دریایی به عنوان مسیر اصلی است که این آلاینده ها می توانند اثرات مخربی بر موجودات دریایی داشته باشند. روش بررسی: به منظور بررسی و سنجش میکروپلاستیک های موجود در ماهیان خلیج فارس از روش نمونه برداری تصادفی و هضم نمودن بافت ها و شناورسازی میکروپلاستیک ها استفاده شد و با این روش به بررسی فراوانی، توزیع، شکل و رنگ میکروپلاستیک ها در دستگاه گوارش ماهیان خلیج فارس پرداخته شده است. یافته ها: با توجه به نتایج به دست آمده، تعداد میکروپلاستیک متعلق به گونه شورت ماهیان (Sillago sihama)؛ (62 درصد)، خنو خاکستری (Diagramma pictum)؛ (26 درصد)، سرخو معمولی (Lutjanus johnii)؛ (6 درصد)، شوریده (Otolithes ruber)؛ (5 درصد)، هامور (Epinephelus coioides)؛ (1 درصد) بود و در گونه شیر (Scomberomorus commerson) میکروپلاستیکی مشاهده نشد. نتیجه گیری: سهم نسبی اشکال مختلف میکروپلاستیک ها در هر گونه از ماهیان نشان داد که میکروفیبرها با بیش از 87 درصد فراوان ترین اشکال میکروپلاستیک و فرگمنت ها و فیلم ها با به ترتیب 11 درصد و 2 درصد کمترین غلظت مشاهده شده بودند. براساس نتایج این تحقیق، گونه Sillago sihama به عنوان شاخص مناسبی برای آلودگی میکروپلاستیک ها بین گونه های مورد مطالعه در خلیج فارس پیشنهاد می گردد. مصرف میکروپلاستیک، یک مسیر بالقوه برای انتقال مواد افزودنی پلاستیک، فلزات، هیدروکربن های آروماتیک و دیگر آلاینده های آلی پایدار و سایر مواد غذایی دیگر حیوانات و مصرف کنندگان انسانی را از ماهی فراهم می کند. بنابراین، تحقیقات جامع تری در مورد میکروپلاستیک ها و نانوپلاستیک ها و اثراتشان می بایست در زنجیره غذایی انجام شود.

آلودگی، ارزیابی محیط زیست، خلیج فارس، میکروپلاستیک، زنجیره غذایی