سیدهاشم حسینی - دانشیار باستان شناسی و عضو هییت علمی دانشگاه هنر اصفهان

مطالعه نقوش تزیینی سفال های زرین فام سده های میانه اسلامی در ایران، اطلاعات گوناگونیرا در اختیار ما قرار می دهد. اگرچه این سفال ها جذابیت بصری کمتری نسبت به سفال هایمینایی دارند، با این حال منبع موثقی برای مستندنگاری و پژوهش نقوش، محسوب می شوند.فن ساخت سفال زرین فام بسیار خاص و منحصر به فرد بوده و بعضا جنبه اشرافی و تجملگرایانه داشته است. این ویژگی سبب نقش پردازی دقیق و ترسیم جزییات به روی آنها شدهکه پژوهش پیرامون این نوع سفال و مشخصا طرح و نقش آن را ضروری می سازد. در این مقالهقریب به 30 شی زرین فام سده های میانه اسلامی ایران که اکثرا در شهرهای کاشان و ریساخته شده اند، انتخاب و به بررسی نقوش انسانی آنها اقدام شده است.با انجام این پژوهش چنین استنباط می گردد که نقوش انسانی سفال های زرین فام اینمحدوده زمانی- در عین تکثر- دارای چهارچوب معین، ترکیب بندی خاص و دسته بندی دقیقو مشخصی هستند که به آ نها پرداخته خواهد شد. همچنین نوع پوشش و زیورآلات مردانو زنان در این دوره دارای انواع متفاوتی است که هریک ویژگی های خاص خود را دارا هستند.روش انجام این پژوهش تاریخی - توصیفی، و روش جمع آوری اطلاعات آن کتابخانه ای و بارویکرد کیفی است. تصاویر اشیا مورد استفاده در مقاله از درگاه اینترنتی موزه های مطرحخارج از کشور و همچنین موزه های معتبر داخلی گردآوری شده و طراحی نقوش آن توسطنگارندگان صورت پذیرفته است.

سفال های سده های میانه اسلامی، سفال های زرین فام، کاشان و ری، نقوش انسانی