تحلیل ساختاری نگاره های هفت اورنگ جامی در کارستان هنری سلطان ابراهیم میرزا

نگارگری ایران، در طول اعصار از جلوه های بارز تمدن ایرانی و اسلامی بوده است. از ویژگی های نگارگری ایران درسده های پس از اسلام، پیوستگی اش با ادبیات فارسی است. نسخه های خطی بسیار زیادی برگرفته از اشعار شاعرانگوناگون در دوران هنری مختلف مصورسازی شده اند، موضوع پژوهش حاضر نیز بررسی نگاره های یکی از این نسخه ایزیبا است، و آن نسخه هفت اورنگ جامی موزه فریر واشنگتن است. این نسخه برجسته در کارگاه ابراهیم میرزا مصورگردیده است. کتاب هفتاورنگ جامی را باید واپسین نسخه مصور ممتاز با معیارهای سلطنتی به شمار آورد. مطالب اینمقاله به شیوه کتابخانه ای گردآوری شده و تدوین آنها به شیوه توصیفی است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که نگارگران هفتاورنگ جامی از آزادی عمل بیشتری در اجرای نگاره ها برخوردار بوده اند و در اغلب نگاره هاگرایشی نو به چشم می خورد. برخی نگاره ها دارای ویژگی هایی از قبیل تاکیدهای رنگی و ریتم متنوع خطوط می باشندکه حالتی پرتحرک به صحنه داده است. استفاده از این موارد و همچنین مجموعه عوامل از قبیل ساختار باز و گستردهو کاربرد عناصر تازه منجر به پویایی طرح شده است. نسخه مصور هفت اورنگ جامی از مهمترین نسخ و معرف سبکنقاشی مشهد در دوره صفوی است.

Keywords:

نگارگری , هفت اورنگ جامی , سلطان ابراهیم میرزا , مکتب مشهد