حبیب اله سلامی - استاد گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه تهران
مهدی باستانی - دانشجوی دکتری گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه تهران

استمرار واردات برنج به کشور همزمان با افزایش تولید داخلی این محصول، فرضیه بیرویه بودن واردات این کالا را در میان تولیدکنندگان داخلیآن شکل داده است. مطالعه حاضر در پی آن است تا این فرضیه را مورد ارزیابی قرار دهد. برای این منظور ابتدا با بهره گیری از رویکرد تجزیه و تحلیلاکتشافی اطلاعات (EDA) ارتباط بین واردات و تولید داخلی و همچنین سایر عواملی که از جنبه نظری می توانند واردات این کالا را در دوره 93-1360 توضیح دهند، ارزیابی گردیده است. سپس، ارتباط بین واردات و این عوامل با استفاده از روش های اقتصادسنجی کمی شده است. نتایج حاصل ازتجزیه و تحلیل اکتشافی اطلاعات نشان میدهد تنها دو عامل درآمدهای نفتی و رشد جمعیت ارتباط قابل توجهی با واردات برنج دارند. این نتیجه درکنار این واقعیت که تجزیه و تحلیل اکتشافی اطلاعات بیانگر روند کاهشی قیمت واقعی برنج در دوره مطالعه است منجر به این نتیجه گیری می شود کهفرضیه بی رویه بودن واردات برنج درست است. نتیجه حاصل از تجزیه و تحلیل اکتشافی اطلاعات توسط روشهای همگرایی و الگوی اقتصادسنجیECM نیز تایید می شود. با توجه به این نتایج، جدا سازی میزان واردات برنج از درآمدهای نفتی و محدود کردن واردات با در نظر گرفتن کشش تقاضا برای این کالا بگونه ای که همواره قیمت دریافتی تولیدکنندگان از روند رشد تورم در کشور پیروی نماید پیشنهاد می شود.

الگوی تصحیح خطا، تجزیه و تحلیل اکتشافی اطلاعات، روش همگرایی، واردات بی رویه