سمیه بهلولی - گروه دام پزشکی، دانشکده کشاورزی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران
گلاویژ رستمی نسب - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران - واحد توسعه تحقیقات بالینی بیمارستان های امام خمینی و دکتر محمد کرمانشاهی، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

مقدمه: باروری یک اسپرم به پارامترهای مختلفی نظیر تعداد، تحرک و مرفولوژی آن بستگی دارد. گیاه چویر ترکیبات آنتی اکسیدانی فراوانیدارد. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر عصاره هیدروالکلی چویر بر برخی شاخص های اسپرم و میزان هورمون تستوسترون در موش های صحرایی نر بود.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی از تعداد 28 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار استفاده شد. حیوانات به 4 گروه شامل کنترل و تحتدرمان با دوز های 100، 200 و 400 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن عصاره هیدروالکلی چویر تقسیم شدند. تجویز عصاره به مدت 21 روز و به روش تزریق داخل صفاقی انجام شد. در پایان آزمایش میزان تستوسترون سرمی، وزن نهایی بدن، وزن بیضه و پارامتر های اسپرم شامل تعداد، مورفولوژی،تحرک و زنده یا مرده بودن اسپرم ها سنجیده شدند. آنالیز داده ها با روش One‐way ANOVA انجام و P<0.05 به عنوان سطح معنی دار در نظر گرفته شد. یافته های پژوهش: در گروه های تیمار شده با دوز های 200 و 400 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن عصاره هیدروالکلی چویر افزایشمعنی داری در تعداد، مورفولوژی، تحرک و قدرت زیست اسپرم ها نسبت به گروه کنترل مشاهده شد (P<0.001) وزن بیضه و سطح سرمی تستوسترون در گروه تحت درمان با دوز 400 میلی گرم بر کیلو گرم وزن بدن عصاره چویر افزایش معنی دار داشت (P<0.001). بحث و نتیجه گیری: ترکیبات آنتی اکسیدانی گیاه چویر، در بهبود کیفیت پارامتر های اسپرم و افزایش باروری در جنس نر موثر است.

چویر، باروری، تستوسترون، اسپرم، موش صحرایی نر