نرگس قاسمی - دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
ریحانه عالم - کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
نجمه آقاملایی - کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، منطقه آسیای مرکزی به عرصه ای نو برای رقابت کشورها باانگیزه های مختلف، تبدیل شد. موقعیت حساس و ویژه آسیای مرکزی، وجود ذخایر عظیم انرژی و فرصتحضور در حیاط خلوت شوروی سابق شرایطی فراهم نمود که قدرت هوای منطقه ای و فرا منطقه ای توجهویژه ای به آسیای مرکزی داشته باشند. کشورهای این منطقه به عنوان دنباله های تاریخی- تمدنی ایراندارای پیوندهای مشترک بسیاری در زمینه های دینی، زبانی، فرهنگی، تاریخی و جغرافیایی هستند که اینپیوندها در کنار موقعیت استراتژیک ایران و کشورهای آسیای مرکزی در معادلات جهانی، شرایطیاستثنایی از نظر پتانسیل همکاری برای هر دو طرف فراهم می کند. علی رغم وجود این شرایط، سطح روابطو همکاری های متقابل در موقعیت مطلوبی قرار ندارد. مسیله ای که هم ایران و هم آسیای مرکزی را از نقشآفرینی و جایگاه مطلوب خود دور می سازد. در پژوهش حاضر، ضمن بررسی علایق و زمینه های حضورقدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای در آسیای مرکزی، سعی خواهد شد به موانع و چالش های همگراییمیان ایران و کشورهای آسیای مرکزی بپردازیم. نتایج این پژوهش که با روش توصیفی و تحلیلی انجامگرفته است نهاد می دهد، علی رغم وجود زمینه های مناسب همگرایی چالش هایی بر سر راه این امر وجوددارد که عمده ترین آن ها را می تواد در حضور قدرت های فرا منطقه ای، تضاد منافع قدرت های منطقه ای وفرا منطقه ای حاضر در آسیای مرکزی، تبلیغات منفی علیه جمهوری اسلامی ایران، نبود استراتژی بلند مدتایران در این منطقه و محور قرار ندادن مشترکات در روابط دو جانبه، نام برد.

آسیای مرکزی، ایران، موانع همگرایی