علی حاتمی - دانشجوی کارشناسی ارشد جمعیت شناسی دانشگاه شیراز
سمیرا جبارنژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات زنان دانشگاه الزهرا

انسان ها زبان را به منظورهای مختلفی چون انتقال و کسب اطلاعات، بیان احساسات و مواردی از این قبیل به کار می برند. از طرفی دیگر انسان ها به کمک تجربه های شخصی خود از م حیط بیرون و گفتار دیگران برداشت ها و تعابیری حاصل می کنند که گاه با واقعیت تطابق دارد و گاه فاصله ای در این بین موجود است و همین عدم تطابق برخی تعابیر با واقعیت ها انگیزه ای شد تا نظری هر چند گذرا به این جنبه بررسی زبان یعنی تحلیل گفتمان افکنده شود تحلیل گفتمان که در زبان فارسی به سخن کاوی، تحلیل کلان ، و تحلیل گفتار نیز ترجمه شده است یک گرایش بین رشته ای است که از اواسط دهه 1960 تا اواسط دهه 1970 در پی تغییرات گسترده علمی –معرفتی در رشته هایی چون انسان شناسی، قوم نگاری، جامعه شناسی خرد ، روان شناس ی ادراکی و اجتماعی، شعر، معانی بیان، زبان شناسی و سایر رشته های علوم اجتماعی و انسا نی علاقه مند به مطالعات نظام مند ساختار، کارکرد و فرآیند تولید گفتار و نوشتار ظهور کرده است. در این مقاله با رویکردی نظری سعی شده است تحلیل گفتمان و ابعاد آن به عنوان یک روش تحقیق در علوم انسانی نشان داده شود.

علوم انسانی، تحلیل گفتمان، روش تحقیق، علوم اجتماعی، دانشگاه