جایگاه برخی از رشت ههای علوم انسانی در نظام های رد هبندی کتابخانه

نظام های رده بندی کتابخانه ابزارهایی هستند که قرن ها در نظم بخشی به مجموعه های کتابخانه ها نقش داشته اند . این نظام ها عموماً متأثّر از تقسیم بندی های علوم ی است که فیلسوفان انجام داده اند. رایج ترین این رده بندی ها ، عبارت اند از: دهدهی دیویی 2، کتابخانه کنگره آمریکا 3، دهدهی جهانی 4 کتابشناختی بلیس 5، و گسترش پذیر کاتر 6. این رده بندیها غربی و عموماً آمریکایی هستند . در برابر این رده بندی ها، رده بندی کالن قرار دارد که رده بندی هندی است و فیلسوفی ریاضیدان به نام رانگاناتان طراحی کرده است . برخی ازاینها، مانند رد ه بندی دهدهی دیویی، سلسله مراتبی هستند ، به گون ه ای که توصیفگرها در آنها نسبت به واژه های ماقبل و مابعد خود، وابستگی منطقی دارند . برخی دیگر، مانند رده بندی کتابخانه کنگره آمریکا، شمارشی نامیده می شوند ؛ زیرا در آنها کلیه موضو ع های عام و خاص، گردآوری شده و نیازی به شماره سازی از راه ترکیب و افزایش وجود ندارد . در این مقاله، نخست انواع علوم انسانی با استفاده از مراجع و منابع معتبر شناسایی و سپس جایگاه علوم انسا نی به طور عام و انواع علوم انسانی به طور خاص در هر یک از این نظامهای رده بندی بررسی خواهد شد . در بررسی نظامهای رده بندی، سیر تحول تاریخی این رده بندیها و ارتباط احتمالی میان آنها مد نظر قرار خواهد گرفت . این بررسی همچنین به گونه ای مقایسه ای، جایگاه علوم انسانی و زیر مجموعه آن را در نظام های رده بندی غربی و رده بندی کالن که ملهم از فلسفه شرقی است مطالعه خواهد کرد . همچنین تلاش خواهد شد تا جایگاه رشته کتابداری به عنوان یکی از رشته های علوم انسانی در کلّیه این نظامها بررسی شود.

Keywords:

رده بندی کتابخا نه , علوم انسانی , کتا ب شناسی , فهرست نویسی , کتابداران