محسن پیرمرادیان - دانشجوی سابق دکتری، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه | استادیار، بخش تحقیقات گیاهان زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش وترویج کشاورزی اصفهان، ایران
لطفعلی ناصری - دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ایران
حمید عبدالهی - دانشیار، پژوهشکده میوه های معتدله و سردسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
علی اصغر شهابی - استادیار بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران

کلروز آهن ناشی از آهک، از مشکلات مهم درختان میوه به­ویژه سیب در خاک­های آهکی می­باشد. این عارضه هر ساله خسارت زیادی به درختان میوه در این مناطق وارد می­سازد. تحقیق حاضر با هدف تعیین یک روش مناسب برای ارزیابی مقاومت پایه­ها و ارقام سیب در برابر تنش کلروز آهن انجام گرفت. بدین منظور آزمایشی به­صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک­های کامل تصادفی با 18 تیمار و 3 تکرار انجام شد. تیمارها شامل رقم (گلاب کهنز، رد دلیشز و گلدن­دلیشز)، پایه در6 سطح (M9، M26 از پایه­های پاکوتاه، M7 وMM106  از پایه­های نیمه پاکوتاه و M25 وMM111 از پایه­های پر رشد سیب) و تنش آهن در سه سطح (2 میکرومولار آهن، 90 میکرو مولار آهن همراه با و بدون بی­کربنات سدیم10 میلی­مولار) انجام شد. نهال­های پیوندی سیب در گلدان­های حاوی پرلیت پس از دو ماه و نیم تغذیه با محلول غذایی نصف غلظت هوگلند به­مدت 8 هفته، تحت تیمارهای فوق قرار گرفتند. در این پژوهش اثرات سطوح مختلف تنش آهن بر شاخص­های آهن-کارایی و ویژگی­های بیوشیمیایی ترکیب­های پیوندی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاکی از واکنش­های متفاوت ارقام و پایه­ها و در نتیجه ترکیب های پیوندی به تنش­های اعمال­شده بود. ارقام و پایه­ها تفاوت­های زیادی در جذب و انتقال آهن دارند، به­طوری­که آنها را می­توان به ارقام و پایه های مقاوم و حساس و نیمه­مقاوم طبقه­بندی نمود. به­طور کلی روش بیوشیمیایی، ارزیابی دقیق­تری از تفاوت­های ارقام و پایه­ها در پاسخ به تنش آهن نسبت به ارزیابی نظری شاخص­های آهن-کارایی فراهم نمود.

آهن-کارایی, ارزیابی بیوشیمیایی, پایه ها و ارقام سیب, شاخص های نظری