مهران نوروزپور - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
ناصر زارع - دانشیار، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
رسول اصغری زکریا - استاد، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
پریسا شیخ زاده مصدق - استادیار، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل

این تحقیق به­منظور بررسی تاثیر نوع محیط کشت پایه و تنظیم­کننده­های رشد گیاهی مختلف بر استقرار و رشد ریزنمونه­های قره­قاط و میزان متابولیت های ثانویه در شرایط کشت درون­شیشه­ای انجام گردید. برای این منظور، ریزنمونه های تک­ گره­ای و جوانه­های انتهایی قره­قاط از مناطق جنگلی استان اردبیل تهیه و از طریق تیمار با محلول g/l3 بنومیل، محلول H2O2 (5%)­، اتانول 70% و در نهایت محلول هیپوکلریت­سدیم 5/2% با 10pH=  به­مدت 12دقیقه به ترتیب ضدعفونی شدند. ریزنمونه­ها روی محیط کشت­های MS، AN و WPM حاوی  mg/l­1/0 NAA یا IBA و سطوح مختلف BAP، زآتین و TDZ کشت شدند. نتایج نشان داد که درصد ریزنمونه های رشد کرده و تعداد برگ در هر ریزنمونه به طور معنی داری تحت تاثیر نوع محیط کشت پایه، ترکیب هورمونی محیط کشت و اثر متقابل بین آنها قرار گرفت. تعداد برگ در هر ریزنمونه و رشد ریزنمونه ها در  محیط کشت MS به طور معنی داری بیشتر از محیط کشت­های پایه AN و WPM بود. بیشترین درصد ریزنمونه های رشد کرده و تعداد برگ در هر ریزنمونه در محیط کشت پایه MS حاوی (mg/l 1/0) IBA به­همراه 5/0 و 1 میلی گرم بر لیتر زآتین یا 5/0 میلی گرم بر لیتر BAP به­دست آمد.­همچنین از نظر میزان متابولیت های ثانویه بین تیمار­های مختلف اختلاف معنی­داری وجود داشت. بیشترین میزان ترکیبات آنتوسیانینی و فلاونوئید به­ترتیب در محیط کشت MS حاوی 2 میلی­گرم بر­لیتر BAP و 1/0 میلی­گرم بر­لیتر IBA و MS حاوی 2 میلی­گرم بر لیتر TDZ و 1/0 میلی­گرم بر لیتر NAA به­دست آمد.

ریزازدیادی درون شیشه ای, فلاونوئید, قره قاط, گیاه دارویی, محیط کشت پایه MS