تاثیر خصوصیات فیزیکی بسترهای کاشت بر رشد و کارایی مصرف آب در پرورش نشای گوجه فرنگی گلخانه ای

یکی از مهم ترین ارکان سیستم های کشت بدون خاک، بستر کشت می باشد. پرورش دهندگان گیاهان معمولا بر اساس خصوصیات فیزیکی و شیمیایی، نسبت به انتخاب بسترها اقدام می نمایند. به منظور بررسی اثر برخی از مهم ترین خصوصیات فیزیکی بسترهای کشت بر رشد و کارایی مصرف آب نشای گوجه­فرنگی گلخانه ای، ویژگی های فیزیکی 50 بستر ترکیبی اندازه گیری گردید و سپس سه بستر با خصوصیات فیزیکی مشابه (ظرفیت نگهداری آب، حجم هوای موثر و خلل و فرج موثر) مورد مطالعه و بررسی قرار گرفتند. آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تیمار، 3 تکرار و 12 مشاهده در هر واحد آزمایشی، طراحی و اجرا گردید. نتایج نشان داد که بیشترین وزن خشک کل بوته، سطح برگ و تعداد برگ در بستر ترکیبی ماسه-کوکوپیت و کمترین مقدار در بستر پرلیت-ورمیکولیت به­دست آمد. بسترهای ماسه-کوکوپیت و پرلیت کوکوپیت تاثیر یکسانی بر صفات قطر و ارتفاع و ارتفاع اولین گره داشتند. بستر ماسه کوکوپیت، بیشترین کارایی مصرف آب آبیاری معادل 17/1 گرم ماده خشک بر لیتر آب مصرفی را دارا بود و بستر پرلیت-ورمیکولیت، کمترین کارایی معادل 34/0 گرم ماده خشک بر لیتر آب مصرفی را نشان داد. بر اساس نتایج به­دست آمده از این پژوهش، مشخص گردید که اگرچه بسترهای مورد مطالعه دارای ظرفیت نگهداری آب یکسانی بودند؛ اما بهترین رشد و کارایی مصرف آب در بستر ماسه-کوکوپیت، که دارای میزان آب سهل الوصول (59 درصد) بیشتری بود حاصل گردید. نتایج نشان می­دهد که دارا بودن ظرفیت نگهداری آب یکسان در دو بستر، الزاما به معنی رفتار مشابه آن­ها نیست و خصوصیات دقیق­تر دیگری نیز دخالت دارند.

Keywords:

آب سهل الوصول , حجم هوای موثر , ظرفیت نگهداری آب , نشای گوجه فرنگی