احمد داداش پور - دانشجوی سابق دکتری، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
اختر شکافنده - دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
علیرضا شهسوار - دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
سعید عشقی - استاد، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

به­منظور مطالعه پاسخ­های مورفولوژیک و فیزیولوژیک برخی ترکیب­های پیوندی زیتون، آزمایش گلدانی به­صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی، با شش ترکیب پیوندی زیتون، در شرایط گلخانه، در محل دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران (کرج) طی 1394-1395 انجام شد. آزمایش اول شامل سه تیمار شاهد (آبیاری در حد ظرفیت مزرعه)، تنش آبی (رطوبت خاک در حد نقطه پژمردگی) و بازیابی (آبیاری مجدد) با چهار تکرار بوده است، که صفات فیزیولوژیک شامل محتوای نسبی آب، شاخص پایداری غشاء سلولی، وزن خشک برگ و نسبت وزن اشباع به وزن خشک برگ مورد بررسی قرار گرفتند. در آزمایش دوم که شامل دو تیمار شاهد (آبیاری در حد ظرفیت مزرعه) و تنش آبی (رطوبت خاک در حد نقطه پژمردگی) بوده است؛ برخی صفات مورفولوژیک شامل تعداد شاخه­های جانبی، سطح برگ، رشد شاخه اصلی، طول بلندترین ریشه و وزن تر و خشک ریشه اندازه­گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که پایه­های مورد مطالعه، بر تمامی صفات مورد بررسی در آزمایش اول اثر معنی­داری داشته­اند. در آزمایش دوم، پایه کرونائیکی، دارای بیشترین سطح برگ، رشد شاخه اصلی، وزن خشک ریشه و طول بلندترین ریشه بوده است؛ در حالی­که پایه آربکین، بیشترین تعداد شاخه­های جانبی را به خود اختصاص داد. در بین ترکیب­های پیوندی مورد مطالعه، ترکیب پیوندی ’کرونائیکی بر کنسروالیا‘ عملکرد بهتری از سایر ترکیب­های پیوندی، در شرایط تنش داشته است و می­تواند مورد توجه بیشتری قرار گیرد.  اگرچه و با توجه به گلدانی بودن، این پژوهش نمی­تواند نتایج کاربردی قابل ارائه در کشور و مخصوصا در مناطقی که همراه با تنش خشکی و همچنین سرمای زمستانه شدید است را بیان نماید؛ بنابراین نیاز به پژوهش­های تکمیلی در شرایط مزرعه، با اندازه­گیری صفات مرتبط با این تنش­ها می­باشد، تا بتوان در چنین شرایطی راه­کار عملی در توصیه عمل پیوند، برای باغ­های زیتون را ارائه نمود.

پایه, پایداری غشا, پیوند