علی رحیمی - دانشجوی سابق دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج، ایران
شاهرخ جهانبین - استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج، ایران
امین صالحی - استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج، ایران
هوشنگ فرجی - دانشیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج، ایران

خشکی یکی از عامل های اثرگذار بر گیاهان دارویی است و از سویی، قارچ قارچریشه (میکوریز) نقش موثری در بهبود عملکرد گیاهان رویارو با تنش خشکی دارد، لذا به همین منظور، آزمایشی به­صورت کرت­های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، در منطقه بویراحمد، در سه تکرار و در سال­های­ 1394 و 1395 اجرا ­شد. عامل­های آزمایش شامل سطوح آبیاری (عامل اصلی) در پنج سطح شامل آبیاری پس از 30، 60، 90، 120 و 150 میلی­متر تبخیر آب از تشتک تبخیر کلاس A و قارچ قارچریشه (عامل فرعی) در سطوح بدون کاربرد قارچ، کاربرد گونه Glomus mosseaeو کاربرد گونه Glomus intraradices لحاظ شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد، اثر متقابل قارچ قارچریشه و تنش آب بر عملکرد دانه، عملکرد زیست توده (بیوماس)، وزن هزاردانه، درصد روغن و کارایی مصرف آب در سطح 1 درصد معنی­دار بود. در تیمار W30GM، بیشترین عملکرد دانه (5/276 کیلوگرم در هکتار) و در تیمار W150NG، کمترین مقدار عملکرد دانه (69 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد. در تیمار W30GM، بیشترین عملکرد زیست توده (5389 کیلوگرم در هکتار) و در تیمار I150NG، کمترین مقدار عملکرد زیست توده (1517 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد. در تیمار W90NGبیشترین درصد روغن دانه (38/29 درصد) و در تیمار W150NG، کمترین مقدار این صفت (97/14 درصد) به دست آمد. در تیمار W90GM، بیشترین کارایی مصرف آب دانه (02460/0 کیلوگرم بر مترمکعب) و در تیمار W120NG، کمترین مقدار این صفت (01185/0 کیلوگرم بر مترمکعب) به دست آمد. این نتایج نشان می­دهد، در شرایط تنش آبی، کاربرد قارچ قارچریشه می­تواند، در تعدیل تنش کمبود آب و افزایش عملکرد دانه، عملکرد زیست توده، وزن هزاردانه، درصد روغن و کارایی مصرف آب گاوزبان نسبت به گیاهان شاهد موثر واقع شود.

آبیاری, گلاموس موسه آ, گلاموس اینترادیسز, وزن هزاردانه