زهرا عظیم زاده - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی
مهدی محب الدینی - استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی
اسماعیل چمنی - دانشیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی

این تحقیق به منظور بررسی تاثیر تیمار NAA و BA و امواج فراصوت بر ریشه زایی و پینه (کالوس )زایی ریزنمونه های سوسن چلچراغ (Lilium ledebourii Bioss.) در شرایط درون شیشه ای انجام شد. برای این منظور ریزنمونه های فلس پس از قرارگیری در حمام فراصوت با بسامد (فرکانس) 35 کیلوهرتز با زمان های 0، 5، 10، 20 و 30 ثانیه، در محیط کشت MS حاوی غلظت های 0، 01/0، 1/0 و 1 میلی گرم در لیتر NAA و BA به تنهایی و یا به صورت ترکیب با یکدیگر کشت شد. این تحقیق در چهار آزمایش جداگانه به ترتیب شامل ترکیب NAA و BA، NAA و فراصوت، BA و فراصوت و بهترین تیمارهای آزمایش اول همراه با فراصوت انجام گرفت. در آزمایش اول و دوم تیمار mg l-1 1 NAA بیشترین شمار ریشه و طول ریشه را داشت و در آزمایش سوم تیمار شاهد نتیجه بهتری در این زمینه داشت. در آزمایش دوم فراصوت ریشه زایی را تحریک نکرد، بااین حال در آزمایش سوم، در غلظت پایین BA فراصوت تاثیر مثبتی در ریشه زایی داشت و شمار ریشه های به دست آمده را تا 12-10 عدد افزایش داد، ولی در غلظت 0 و mg l-1  BA 1، تاثیر مثبتی در ریشه زایی نداشت. نتایج مربوط به پینه زایی نشان داد، تنظیم کننده های رشد و امواج فراصوت تاثیر معنی داری بر میزان پینه زایی ریزنمونه نداشتند. در این پژوهش غلظت mg l-11 NAA به تنهایی بهترین تیمار برای افزایش فراسنجه (پارامتر)های مربوط به ریشه زایی ریزنمونه فلس شناخته شد.

ریزنمونه, فلس, BA, NAA