ندا امیری - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
نجمه زینلی - استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
ایرج توسلیان - استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

این آزمایش به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی و کاربرد 24-اپی براسینولید بر ویژگی های فیزیولوژی و پاداکسندگی (آنتی اکسیدانی) گیاه دارویی گشنیز، به صورت کرت های خردشده بر پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان جیرفت اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح تنش خشکی به صورت آبیاری با تنش ملایم (در پتانسیل ماتریک 2- بار)، آبیاری با تنش متوسط (در پتانسیل ماتریک 5/3- بار) و آبیاری با تنش شدید (در پتانسیل ماتریک 5/4- بار) به عنوان عامل اصلی و غلظت های 0، 5/0 و 1 میکرومولار 24- اپی براسینولید به صورت محلول پاشی برگی به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج بررسی ها نشان داد، با توجه به معنی دار شدن تاثیر سطوح تنش خشکی، بیشترین درصد رطوبت نسبی، میزان سبزینه (کلروفیل)ها، کاروتنوییدها و محتوای پروتئین های محلول برگ ها در تیمار سطح خشکی ملایم (2- بار) و بیشترین درصد نشت یونی و میزان قندهای احیا در سطح شدید تنش خشکی (5/4- بار) به دست آمد. همچنین تاثیر محلول پاشی با 24-اپی براسینولید بر درصد نشت یونی و میزان پروتئین های محلول معنی دار شد. کمترین درصد نشت یونی و بیشترین میزان پروتئین های محلول در گیاهان تحت تیمار 1 میکرومولار براسینولید به دست آمده است. همچنین اثر متقابل تنش خشکی و محلول پاشی نیز بر عملکرد رویشی گشنیز معنی دار است. بیشترین میانگین عملکرد رویشی در گیاهان تحت تیمار خشکی خفیف 2- بار و در هر سه غلظت براسینولید به دست آمده که البته تفاوت معنی داری با میانگین به دست آمده در گیاهان تیمارشده با غلظت 5/0 میکرومولار براسینولید در شرایط تنش سطح متوسط (5/3- بار) نداشت.

پروتئین های محلول, کاروتنوییدها, قندهای احیاء, محلول پاشی برگی, نشت یونی