نرگس مجتهدی - استادیار، پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، کرج، صندوق پستی ۱۸۹۷-۳۱۵۳۵

روش ریزپیوندی در گیاهان چوبی به منظور تولید گیاهان بدون بیماری، بازجوان سازی (Rejuvenation)، بررسی موثرتر سازگاری پایه و پیوندک و افزایش غیرجنسی همسانه (کلون) ها استفاده شده است. آزمایش هایی با هدف بررسی و انتخاب محیط کشت مناسب پس از انجام ریزپیوندی، تاثیر نوع پایه و پیوندک، مدت زمان پس از واکشت (پیوندک) در موفقیت ریزپیوندی و همچنین مقایسه روش ریزپیوندی پسته در شرایط درون شیشه (in vitro) و برون شیشه ای (in vivo) انجام شد. برای انجام آزمایش ها در شرایط درون شیشه ای، در آغاز نسبت به افزایش پایه ها و پیوندک ها (پایه بادامی زرند و رقم های اوحدی، اکبری و احمد آقایی) اقدام شد. برای انجام آزمایش های ریزپیوندی در شرایط آزاد (in vivo)، تنها از بذرهای بادامی زرند به عنوان پایه استفاده شد. درصد ریزشاخه های باززاشده (درصد گرفتن پیوند)، تولید پینه (کالوس) در محل پیوند و شمار برگ مهم ترین صفات بررسی شده بودند. نتایج نشان داد که نوع پایه و پیوندک بر میزان موفقیت ریزپیوندی موثر است. محیط کشت مناسب برای استقرار پایه ها، محیط کشت پایه MS همراه با 2 میلی گرم نفتالن استیک اسید، بهترین محیط برای استقرار پایه ها پس از ریزپیوندی است و باعث کاهش میزان پینه در محل پیوند و کاهش رشد مریستم (مریستم) جوانه های جانبی پایه می شود. مدت زمان پس از واکشت (پیوندک ها) در میزان گیرایی پیوند اثر معنی داری نداشت. پیوندک های آزاد و کشت بافتی تفاوتی نداشتند و می توان از پیوندک های کشت بافتی برای پیوند روی پایه های بذری استفاده کرد.

پایه, پسته, پیوندک, درون شیشه ای, ریزپیوندی