امین کشاورز - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت منابع آب دانشکده مهندسی عمران و حمل و نقل دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
علی دهنوی - استادیار گروه مهندسی عمران، دانشکده مهندسی عمران وحمل و نقل، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

تصفیه خانه های متمرکز آب که تامین آب شرب را بر عهده دارند، به دلیل تاثیر مستقیم بر سلامت انسانها یکی از حیاتی ترین زیرساختهای هر کشوری به شمار میروند. تامین آب آشامیدنی باکیفیت و تضمین تداوم آن با باقابلیت اطمینان بالا ازجمله الزامات هر کشوری برای توسعه پایدار اقتصادی و اجتماعی است. اکثر مطالعات انتخاب محل مناسب برای تصفیه خانه متمرکز آب، بر اساس بررسی مکانهای پیشنهادی بدون در نظر گرفتن یک اولویت بندی کلان صورت گرفته، حال آنکه اولویت بندی کلان محل احداث تصفیه خانه قبل از بررسی مکانهای پیشنهادی، میتواند موجب کاهش هزینه ها، جلوگیری از بروز حوادث و مشکلات احتمالی در بهره برداری و همچنین افزایش کارایی و بهره وری شود. گزینه های متعددی برای احداث تصفیه خانه متمرکز آب وجود دارد که به صورت کلان میتوان آنها را به احداث تصفیه خانه متمرکز آب در نزدیکی سد یا دریاچه، احداث تصفیه خانه متمرکز آب در نزدیکی شهر، احداث تصفیهخانه متمرکز آب در فاصلهای بینابین سد یا دریاچه ( از طریق آبگیری از یک رودخانه) و یا توسعه تصفیه خانه های متمرکز موجود، تقسیم بندی کرد. برای انتخاب کلان محل احداث تصفیهخانه متمرکز آب، معیارهای مختلفی مانند جمعیت، منابع آب در دسترس، نیازهای آبی مجاور، منابع مالی در دسترس، هزینه های بهره برداری و نگهداری، امکان تغییر کیفیت آب در طول مسیر و ملاحظات پدافند غیرعامل اثرگذارند. بررسی همه این معیارها در سطوح مختلفی که برای هر معیار میتوان در نظر گرفت، اگر غیرممکن نباشد، بسیار پرهزینه و وقت گیر خواهد بود. لذا تلفیق روش AHP و تاگوچی در این تحقیق مدنظر قرار گرفت. در این تحقیق با در نظر گرفتن 7 معیار اثرگذار در انتخاب کلان محل احداث تصفیه خانه متمرکز آب و 3 سطح برای هریک از معیارها، 2187 حالت مختلف به ازای هریک از گزینه ها باید توسط روش AHP موردبررسی قرار میگرفت. با استفاده از روش تا گوچی، این حالات به 18 حالت برای هر گزینه کاسته شد که برای هر منطقه و شهری قابل کاربرد است. تلفیق این دو روش علاوه بر کاهش هزینه ها، موجب صرفه جویی در زمان بررسی نیز خواهد شد. درنهایت الگویی برای انتخاب کلان محل احداث تصفیه خانه متمرکز آب ارائه شد، به طوریکه برای هر منطقه با توجه به شرایط اقلیمی خاص خود، قابل استفاده باشد.

تصفیه خانه متمرکز آب، تحلیل سلسله مراتبی، روش تاگوچی، روش تلفیقی