اثر تنش خشکی و شوری آب آبیاری بر صفات مورفولوژیکی و عملکرد گندم رقم سیروان در بیرجند

کم آبی یکی از مهمترین عوامل محدود کننده ازدیاد محصول در نواحی خشک و نیمه خشک می باشد و کاهش رشد در اثر تنش خشکی به مراتب بیشتر از سایر تنشهای محیطی است. ایران در نواحی خشک و نیمه خشک کره زمین واقع شده است و دو عامل مهم محیطی شوری و خشکی از مهمترین پارامترهایی هستند که رشد و نمو گیاه را در این مناطق محدود می کند. بمنظور بررسی اثرات تنش خشکی بر روی صفات مورفولوژیکی و عملکرد گندم رقم سیروان آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند و در سال زراعی 96-1395 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل تنش خشکی در چهار سطح (125، 100، 75 و 50 ) درصد نیاز آبی گیاه و شوری در دو سطح (شوری آب آبیاری برابر با 6/1 دسی زیمنس بر متر و 6 دسی زیمنس بر متر) بود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که اثر ساده تنش خشکی بر ارتفاع و طول سنبله ازنظر آماری معنیدار شد. بیشترین ارتفاع بوته مربوط به تیمار 125 درصد نیازآبی گیاه بود ولی اختلاف معنیداری با تیمار شاهد (100درصد نیازآبی گیاه ) و تیمار 75 درصد نیازآبی گیاه نداشت. بیشترین طول سنبله نیز مربوط به تیمار 125 درصد بود ولی اختلاف معنیداری با تیمار شاهد نداشت. اثر ساده تنش شوری بر خصوصیات مورفولوژیکی مورد مطالعه معنیدار نشد. همچنین یافته ها نشان داد اثر ساده تنش خشکی بر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت ازنظر آماری بسیار معنیدار شد. بیشترین عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت مربوط به تیمار 125 درصد نیازآبی گیاه بود ولی اختلاف معنیداری با تیمار شاهد (100درصد نیازآبی گیاه ) و تیمار 75 درصد نیازآبی گیاه نداشت. اثر ساده تنش شوری فقط بر شاخص برداشت معنیدار شد.

Keywords:

تنش خشکی و شوری , صفات مورفولوژیکی , عملکردگندم , بیرجند , رقم سیروان