اعظم شجاعی - کارشناس ارشد روانشناسی عمومی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
رحیم یوسفی - دانشیار، گروه روانشناسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
غلامرضا چلبیانلو - استادیار، گروه روانشناسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

مقدمه: وسواس در کودکان و نوجوانان، علی رغم داشتن سیری بسیار ناتوان کننده، همواره مورد بی توجهی قرار گرفته است. در واقع، ماهیت مرموز و پنهان این اختلال است که در تعامل با فرایند رشد٬ تابلویی پیچیده ترسیم کرده است که پی آمد آن بالطبع درمان دشوار این اختلال است.هدف پژوهش حاضراعتباریابی و پایایی­سنجی پرسشنامه باورهای وسواسی کودک و نوجوان بود. روش: بدین منظور 324 نفر دانش آموزان شهر اصفهان و 15 نفر نوجوان مبتلا به وسواس فکری-عملی 17-14 سال مورد آزمون قرار گرفتند. یافته ها: تحلیل عاملی اکتشافی به روش مولفه های اصلی با چرخش واریماکس چهار عامل را برای پرسشنامه باورهای وسواسی  نوجوان استخراج نمود که به ترتیب عبارتند از: اهمیت/کنترل افکار، کمال گرایی/یقین، مسئولیت پذیری، برآورد تهدید. نتایج همبستگی بالا پرسشنامه وسواس مادزلی با پرسشنامه پرسشنامه باورهای وسواسی نوجوان و همبستگی متوسط مقیاس ییل- براون با پرسشنامه باورهای وسواسی نوجوان را نشان داد. همبستگی متوسط بین پرسشنامه های اضطراب و افسردگی با پرسشنامه باورهای وسواسی نوجوان دیده شد. ضریب پایایی بازآزمایی در فاصله دو هفته برای کل پرسشنامه 67/0 و آلفای کرونباخ 81/0 به دست آمد. نتایج آزمون t مستقل، نشان داد که بین میانگین نمرات جنسیت تفاوت معناداری وجود ندارد. نتایج t جهت بررسی تفاوت میانگین نمرات دو گروه بالینی و عادی نشان دهنده تفاوت معنادار بین دو گروه بود. نتیجه گیری: همبستگی بالای این چهار عامل نشان دهنده ی همگرایی این عوامل است که هدف سنجش آزمون پرسشنامه باورهای وسواسی  نوجوان را تامین می کند. بنابراین می توان چنین پیش بینی کرد که میان باورها و علائم وسواسی می تواند ارتباط محکمی وجود داشته باشد.

تحلیل عاملی, پایایی سنجی, اعتباریابی, پرسشنامه باورهای وسواسی کودک و نوجوان