محمد حسن رحیمی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران ژئوتکنیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
محسن نجارچی - استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

سد لار در 75 کیلومتری شمال شرقی تهران و در نزدیکی پلور در محل تلاقی دو رودخانه لار و دلیچای در دامنه کوه دماوند ساخته شده است. سد لار که به منظور تامین بخشی از آب شهر تهران احداث شد از نوع خاکی با حجم عملیات خاکی 21 میلیون مترمکعب به طول تاج 1150 متر و ارتفاع 105 متر می باشد. احداث این سد از سال 1330 آغاز شد و در نهایت در سال 1361 آبگیری شد. سطح حوزه آبریز این سد بالغ بر مساحت 675 کیلومتر مربع می باشد و متوسط جریان آب سالانه 481 میلیون متر مکعب دارد. چشم اندازهای ژئوفیزیک کارست که در نتیجه انحلال مواد تشکیل دهنده سنگ ها، توسط آب های طبیعی شکل گرفته اند. نقش مهمی در تنوع زمین شناختی دارند و یکی از اولویت های مدیریتی به حساب می آیند. لزوم برنامه ریزی در پهنه های کارستی ایجاب می کند تا مطالعاتی در زمینه شناخت محیط های کارستی، ویژگی ها و نقش آنها در تغذیه منابع آب صورت گیرد. در اصطلاح فنی به پدیده خوردگی و انحلال توده سنگ های کربناته آهک و دولومیت کارست گفته می شود. جهت کاهش میزان فرار آب از سد راهکارهای متعددی اتخاذ و مورد بررسی قرار گرفته، در این تحقیق با ایجاد پتوی رسی با ضخامت های 5 / 0 ، 1 ، 5 / 1 متر و طول های 15 ، 20 ، 30 ، 40 ، 100 متر در مخزن سد، میزان نشت آب بررسی شده که در نهایت می توان نتیجه گرفت افزایش طول و ضخامت پتوی رسی در مخزن سد باعث کاهش میزان نشت سد به میزان 36 / 18 درصد می شود.

سد، فرار آب، کارست، سنگ آهک، پتوی رسی