امید بابامیری - دانشگاه تبریز
یعقوب دین پژوه - دانشیار دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز( گروه مهندسی آب)

چکیده هدف این مطالعه مقایسه و واسنجی تعداد نه روش مختلف تخمین تبخیر-تعرق گیاه مرجع ( ETo) مبتنی بر انتقال جرم در مقیاس ماهانه در حوضه دریاچه ارومیه می باشد. روش های انتخاب شده شامل روش مییر (M)، دالتون (D)، روهور (R)، پنمن (P)، بروکمپ و وننر (BW)، ماهرینگر (Ma)، ترابرت (T)، WMO و آلبرچت (A) بودند. برای این منظور از اطلاعات ده ایستگاه هواشناسی سینوپتیک در دوره آماری 2010 تا 1986 استفاده شد. نتایج روش های مذکور با خروجی روش فائو پنمن-مانتیث (PM56) مقایسه شدند. واسنجی روش ها برای یکایک ایستگاهها و تمام ماه ها و در طول دوره آماری مذکور انجام شد. ارزیابی عملکرد روش ها با آماره های ،RMSE ، MBE، MAE و PE انجام شد. نتایج نشان داد که قبل از واسنجی، نتایج روش های انتخاب شده در مقایسه با روش PM56 اختلاف زیادی دارند. واسنجی روش ها عملکرد آنها را بطور قابل ملاحظه ای بهبود بخشید. قبل و بعد از واسنجی، روش M با میانه ارقام نظیر معادل 0.8945 به عنوان بهترین روش در حوضه مورد مطالعه شناخته شد. در این روش (پس از واسنجی) میانه مقادیر آماره های RMSE، MBE، MAE و PE به ترتیب معادل 21.8، 8.7-، 17.3 و 21.5 میلیمتر در ماه بدست آمد. پس از روش M روش D به عنوان دومین روش مناسب در حوضه مذکور تشخیص داده شد. روش های R، P، BW، Ma، T، WMO و A به ترتیب، در رده های سوم تا نهم قرار گرفتند.

واژه های کلیدی: انتقال جرم, پنمن- مانتیث, تبخیر- تعرق, حوضه آبریز, دریاچه ارومیه