بررسی بهره وری بارش و آبیاری تکمیلی در چند رقم گندم

در مناطق کم آب یکی از گزینه های موثر در افزایش تولید، ارتقاء بهره وری آب است. این مهم با بهبود توامان مدیریت های آبیاری و زراعی به دست می آید. به همین منظور آزمایشی با شش تناوب به همراه شش رقم گندم در دو شرایط آبیاری تکمیلی و دیم درقالب طرح آماری کرت های نواری در سه تکرار بر مبنای طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سالهای1386 الی 1390مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که عملکرد گندم تحت تاثیر ارقام، شرایط اقلیمی و آبیاری متفاوت بوده ولی تناوب مختلف گندم در عملکرد تاثیر معنی داری نداشت.در سال هایی که سهم باران از کل آب مصرفی گیاه حدود 75 درصد بود، عملکرد گندم آبی با عملکرد گندم دیم تفاوت معنی داری نداشت.عملکرد گندم آبی از سال 1386 الی1390 به ترتیب در حدود 69، 6، 21 و 88 درصدبیشتر از عملکرد گندم دیم بود. بالاترین عملکرد و همچنین بالاترین کارایی مصرف آب بر مبنای بارش و آب آبیاری مربوط به ارقام N-80-19 و N-81-18 بود. کارایی بارش در زمین تحت کشت گندم در چهار سال متوالی به ترتیب برابر با 67/1، 79/1، 31/1 و 1/1 و کارایی مصرف آب آبیاری نیز به ترتیب معادل 75/0، 36/0، 81/0 و 2/2 کیلوگرم دانه گندم به ازای هر مترمکعب آب مصرفی به دست آمد. از آنجا که آبیاری تکمیلی اثربخشی لازم در افزایش بهره وری آب را در تمام سال ها نداشت، در شرایط استان گلستان بهتر است آبیاری گندم تنها در دوره بحرانی کمبود آب صورت گیرد و مقدار آب صرفه جویی شده برای مناطق کم آب و یا برای کشت تابستانه اختصاص یابد.

Keywords:

: آبیاری تکمیلی , بهره وری آب , تناوب زراعی , گندم