اعظم گله داری - دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد بوشهر
سیدجعفر حمیدی - استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد بوشهر
شمس الحاجیه اردلانی - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد بوشهر

شاعران همواره تلاش کرده اند تا با به کارگیری عناصر ادبی، مفهوم موردنظر خود را به شکلی آراسته و موثر به مخاطب منتقل کنند. یکی از عناصری که همواره در شعر -چه سنتی و چه نو- مورد توجه شاعران بوده، عنصر تکرار است. در این جستار سعی شده است کارکرد عنصر تکرار، که محور اساسی موسیقی درونی است، در شعر جاویدنامه اقبال لاهوری بررسی شود. این پژوهش در پی پاسخ به این سوال است که شاعر به چه شیوه از این صنعت استفاده کرده و تا چه حد در استفاده از آن درجهت انتقال مفهوم مورد نظر خویش موفق بوده است شیوه پژوهش توصیفی-تحلیلی و شیوه جمع آوری داده ها کتابخانه ای است. در این پژوهش با تقسیم تکرار به دو نوع مرئی و نامرئی به بررسی نمودهای این دو شیوه و نیز کارکرد آن در شعر اقبال لاهوری پرداخته شده است. ازجمله کارکردهای برجسته تکرار در جاویدنامه، تاثیر این عنصر در تقویت موسیقی درونی و غنای آن است.

اقبال لاهوری, تکرار, جاویدنامه, موسیقی درونی