سعید رضا عاملی - استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران
مریم رازانی - کارشناس ارشد ارتباطات دانشگاه تهران

در این پژوهش تلاش شده تا چگونگی مواجهه اسلام و غرب، بسترهای آسیب زا و راه های تعامل سازنده بین این دو، در فضایی که به مدد شبکه های اجتماعی چون فیس بوک برای کنار هم قرار گرفتن افراد از ملیت ها و ادیان مختلف فراهم آمده است، مورد مطالعه قرار گیرد. محقق طی یک دوره بیش از دوسال مشاهده مشارکتی، در فیس بوک حضور داشته که طی آن 19 مصاحبه و مجموعه ای سند در مقوله های کلی اسلام هراسی ، اسلام رومی (غربی) ، اسلام دوستی و اسلام حقیقی برگرفته از چارچوب نظری تحقیق جمع آوری شده و پس از کدگذاری مورد تحلیل گفتمان انتقادی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که فیس بوک با وجود اینکه یک بستر ارتباطی آمریکائی است و نقدهای بسیاری به آن وارد است، بستر مناسبی جهت ترویج گفتمان اسلام حقیقی بوده و گفتمان حمایت از اسلام و مسلمانان به خصوص در مورد فلسطین گفتمان غالب می باشد. گفتمان اسلام رومی کمرنگ تر از سایرین و بیشتر با بیان جلوه ای رحمانی و زینت شده نوعا نه از اسلام حقیقی بلکه از اسلام تکفیری مورد حمایت غربیان و بسترساز حملات اسلام هراسانه بیان شده و اسلام هراسی نیز با رویکردی توده وار و اعتراض کننده به رسانه های اصلی و تساهل گری مسئولین غربی بیان می شود. دوگانه اسلام هراسی و اسلام رومی (غربی) در کنار هم در فیس بوک نیز زمینه ای را برای هل دادن مسلمانان از اسلام و کششان به استحاله در فرهنگ غربی پدید آورده اند.

اسلام هراسی, اسلام رومی (غربی), اسلام دوستی, انگلیسی زبانان, تحلیل گفتمان