ستاره تراب زاده - فوق لیسانس تصویرسازی از پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران مدرس دانشگاه شریعتی تهران

ویژگی نمادین به عنوان بخشی از ذات وجودی اسطوره ها، کشف و بیان دلالت های ثانوی نهفته در ورای سطح اولیه موجود در ان ها را نیازمند بررسی و پژوهش می سازد. اسطوره ضحاک به عنوان یکی از داستان های شاهنامه فردوسی که دارای پیشنه ای کهن در اساطیر ایرانی است، با دگردیسی از موجودی به شکل مار واژدها و جانداری سه پوزه و سه سر و شش چشم در اساطیر ایرانی پیش از اسلام، درشاهنامه فردوسی شخصیتی انسانی به خود می گیرد. باوجود این دگردیسی، ریشه های باستانی این شخصیت اساطیری، در شاه ماردوش شاهنامه قابل دریافت است. شاهنامه های مصور پس از اسلام، خود منبعی برای نمایش دلالت های ثانوی این داستان های اساطیری هستند. دراین مقاله تصاویر کتاب ضحاک: افسانه شاه ماردوش باتصویرگری حمید رحمانیان از منظر نمادپردازی سیمای ضحاک، براساس ریشه های اساطیری این شخصیت در متون پیش از اسلام و به ویژه متون اوستایی، با روش توصیفی تحلیلی مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرد و سعی شده با توجه به نقش بیانگر تصاویر این کتاب در بیان دلالت های ثانوی داستان، چیستی و چگونگی پیوند این تصاویر با محتوای درونی و لایه های پنهان داستان در راستای پیشینه آن با توجه به ثنویت اساطیر ایرانی بیان شود.

اساطیر، شاهنامه، ضخاک، اژدها، ثنویت