اعظم خادم - دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان
مریم محمودی - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان
پریسا داوری - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان
حسین آقاحسینی - استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان

ترغیب، در متون عرفانی و دینی جایگاه ویژه ای دارد؛ همچنین مهمتر از تحذیر و عامل هدایت غیرمستقیم افکار عمومی است. جستار حاضر موضوع ترغیب در متن حقیقه الحق یا آینه حق نما اثر عبداللطیف چشتی را به منظور نشان دادن تلاش سراینده این منظومه در جلب سالکان به سمت عرفان توحیدی و نیز چگونگی جاودانه ساختن نام فرقه متبوع خود یعنی چشتیه را در تاریخ متون عرفانی بررسی می کند. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و شیوه ای نقادانه (برگرفته از شیوه های جدید زبان شناسی و تحلیل متن با الهام از نظریات کارکردگرایانه یاکوبسن و لاسول) طراحی شده و به سبک آنان، ترغیب را در پنج محور عقلانی و استدلالی، جو ترغیب، محرک، مخاطب، پاداش و محتوای ترغیب بررسی کرده است. نتایج تحقیق نشان می دهد علاوه بر رعایت امتیازات و آرایه های کلامی که ارزش ادبی فراوانی برای این اثر آفریده، کاربست مناسب و پربسامد ترغیب به عنوان یک شیوه آموزشی، بر غنای تعلیمی این متن افزوده است.

منظومه های عرفانی, حقیقه الحق, آینه حق نما, عبداللطیف چشتی, چشتیه