اسماعیل سلیمانی - دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه ارومیه
هاله ایماندوست - دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه ارومیه

هدف این پژوهش بررسی اثربخشی برنامه مبتنی بر نظریه اجتماعی شناختی و الگوی سلامت و بیماری اسمیت بر اضطراب مادر و سبک تعامل مادر و کودک و مشکلات رفتاری او بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع طرحهای پیش آزمون­­پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه آماری پژوهش شامل 30 نفر از مادران با اضطراب متوسط و زیاد بود که با روش دردسترس و با استفاده از آزمون اضطراب کتل انتخاب و سپس به­صورت تصادفی به دو گروه آزمایشی و کنترل تقسیم شدند. مادران گروه آزمایش در ده جلسه برنامه مداخله­ای (90 دقیقه و هر هفته یک بار) شرکت کردند. داده­ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، مقیاس ارزیابی مادر­­کودک (MCRE)، مقیاس ارزیابی مشکلات کودکان کانرز­­فرم والدین و آزمون اضطراب کتل گردآوری شد. آزمونها قبل از شروع برنامه و بلافاصله بعد از پایان آن صورت گرفت. برای تجزیه­و­تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری استفاده شد. نتایج نشان داد که بعد از مداخله، اضطراب و بیش حمایتگری در مادران و مشکلات رفتاری کودکان در گروه آزمایش کاهش یافته است (01/0≥P). براساس یافته ها می­توان نتیجه گرفت ارائه مداخله مبتنی بر نظریه اجتماعی شناختی و الگوی سلامت و بیماری اسمیت در کاهش اضطراب و بیش حمایتگری مادران و کاهش مشکلات رفتاری کودکان موثر است؛ لذا استفاده از این مداخله پیشنهاد می شود.

اثربخشی مداخله بر اضطراب مادران, الگوی سلامت و بیماری اسمیت و اضطراب مادر, ارتباط اضطراب مادر و تربیت کودک, تعامل مادر و کودک و مشکلات وی