زهرا وزیری - دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، ایران
سید محسن موسوی نیک - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، ایران
احمد قنبری - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، ایران
محمد امین آسودار - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه اهواز، ایران

اندازه بذر و مکانیت بذر در روی پایه مادری، برروی کیفیت بذر تاثیر می گذارد. جهت بررسی اثر موقعیت مکانی بذر روی گیاه مادری بر عملکرد و اجزای عملکرد گوار تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در خرداد 1395 در مزرعه تحقیقاتی در شهرستان ملاثانی اجرا گردید. تیمارها شامل تنش خشکی (عامل اصلی) در سه سطح: شاهد(90٪ ظرفیت زراعی)، تنش متوسط(60٪ ظرفیت زراعی)، تنش شدید(30٪ ظرفیت زراعی) و موقعیت مکانی بذر روی گیاه مادری (عامل فرعی) در 9 سطح شامل: بذر ابتدایی، میانی و انتهایی غلاف پایینی، میانی و راس بوته بود. سرعت جوانه زنی، درصد جوانه زنی، ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبی، تعداد غلاف در بوته، تعداد بذر در غلاف، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد تنش خشکی بر همه صفات و اثر موقعیت بذر بر همه صفات بجز تعداد دانه در غلاف در سطح 1درصد معنی دار گردید. اثر متقابل موقعیت بذر و تنش خشکی روی تعداد شاخه جانبی، وزن هزار دانه و عملکرد دانه تعداد غلاف در بوته در سطح 1درصد و بر ارتفاع بوته، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، درصد جوانه زنی در سطح 5درصد معنی دار شد ولی بر تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و سرعت جوانه زنی معنی دار نبود. مقایسه میانگین نشان داد، بذر غلاف پایین و میانی بوته نسبت به غلاف بالای بوته درصد جوانه زنی و عملکرد بهتری داشتند همچنین در شرایط تنش خشکی بذور غلاف پایینی و میانی بوته عملکرد بهتری را نشان دادند

اندازه بذر, تنش خشکی, درصد جوانه زنی, موقعیت بذر, وزن هزاردانه