ارزیابی و سنجش خوانایی کتاب زیست شناسی یازدهم به پنج شیوه مک لافلین، فلش ، هارتلی ، گانینگ و فرای

در این پژوهش میزان سطح خوانایی کتاب زیست شناسی پایه یازدهم دوره دوم متوسطه سال 1398- 1397 مورد بررسی قرار گرفته است تا تفاوتهای سطح خوانایی کتاب زیست شناسی از نظر میزان تناسب متون با سطح سنی و درک و فهم دانش آموزان و همچنین از نظر آموزش مستقل (خود آموزی)، سطح فشار روانی و آموزشی مشخص شود. انتخاب روش پژوهش بر اساس تحلیل محتوا و با استفاده از فرمول های خوانایی فلش، مکلافلین، هارتلی، فرای و گانینگ می باشد. برای اجرای هر کدام از روش ها یک نمونه صد کلمه ای به صورت تصادفی از ابتدا ، وسط و انتهای کتاب انتخاب شده است. در بررسی کتاب با روش مک لافلین ، سطح مطالبساده است و مناسب برای کلاس نهم و سن 91 سال می باشد. طبق روش فلش مطالب بررسی شده از لحاظ توصیف سبک ، مطالب کتاب ساده است. از نظر هجا ، طول کلمات خیلی زیاد بوده و نسبت به خوانایی فراگیران کلاس یازدهم خیلی دشوار است. از نظر درجه سادگی نیز ، خوانایی برحسب درجه آموزش رسمی برای پایه هشتم تا نهم تخمین زده می شود. بر اساس روش هارتلی ، وضعیت متن این کتاب ساده بوده و برای افراد 11 ساله مناسب می باشد ، برای دانش آموز پایه یازدهم ساده محسوب می شود و بر اساس فرمول خوانایی هارتلی مناسب با پایه یازدهم نمی باشد. در بررسی کتاب با روش گانینگ ، قدرت خوانایی مطالب تعیین شده در نمونه ها بر اساس فرمول گانینگ برای کلاس هشتم مناسب است و برای کلاس یازدهم ساده می باشد و همچنین طبق نتایج بدست آمده از فرمول فرای ، تعداد جملات موجود در نمونه های بررسی شده ابتدا از ساده به دشوار و سپس از دشوار به ساده تغییر می کند. قابل ذکر است که از نظر تعداد هجاها مطالب کتاب از ساده به دشوار چیده شده اند. لذا لازم است که برنامه ریزان و طراحان کتاب زیست یازدهم ، به تناسب محتوای آموزشی با سن دانش آموزان در این پایه توجه و دقت بیشتری کنند تا یادگیری مطلوب صورت گیرد.

Keywords:

تحلیل محتوا , گانینگ , مک لافلین , هارتلی , زیست شناسی