حجت الله ایوبی - دانشیار دانشگاه تهران

پارادایم های رفتار رای دهی تا دهه های اخیر در پی نشان دادن نسبت بین متغیرهای اجتماعی و اقتصادی و رای بودند. نظریه های اقتصادی و پاردایم های عقلانی اگرچه رای را نتیجه محاسبه و کنش عقلانی می دانند ولی همچنان بر اهمیت رای طبقاتی پافشاری می کردند. زیرا آریش نیروهای سیاسی در بیشتر جوامع بر محور شکاف اجتماعی و اقتصادی چپ وراست قابل فهم بود. اما در دهه های اخیر با اهمیت یافتن روزافزون سرمایه فرهنگی در مناسبات اجتماعی، رای طبقاتی و اقتصادی در برابر رای جدیدی به نام رای فرهنگی در حال عقب نشینی است. این رای خود ریشه درجابجا شدن شکاف های سنتی چپ و راست داشته و این شکاف دیرین و سنتی را متاثر از خود کرده است. خاستگاه رای فرهنگی نیازهای معنوی و تلاش برای دسترسی بیششتر به کالاهای فرهنگی است. رای فرهنگی به جای اینکه بازتاب وضعیت موجود اقتصادی باشد نماد رویاهای بشر برای رسیدن به هویت انسانی انسان است. رای فرهنگی به معنای فاصله گرفتن از جنبه های مادی (حیوانی) زندگی و توجه بیشتر به ابعاد انسانی و فرامادی زندگی بشری است. آزادی های فردی، بهره مندی از تولیدات فرهنگی و تلاش برای افزایش سرمایه ها و داشته های فرهنگی و نمادین محرک اصلی رای دهنده فرهنگی در جهان پسامادی است. در این مقاله چگونگی و چرایی پیدایش رای فرهنگی و تحولات ساختاری شکافهای سنتی چپ و راست بررسی می شود. ویژگی های رای فرهنگی و نقش سرمایه های فرهنگی و نمادین در آرایش نیروهای سیاسی در این مقاله موضوع اصلی سخن است. برای نشان دادن گذر از رای طبقاتی به رای فرهنگی، انتخابات 2017 فرانسه و به ویژه رای طبقه کارگر در این انتخابات تحلیل خواهد شد.داده های مربوط به نتایج انتخابات ریاست جمهوری فرانسه در سال 2017 و نظرسنجی های انجام شده به وسیله موسسات معتبر در این کشور مبنای تحلیل در این نوشتار است. این یافته ها در چارچوب نظریه تمایز و سرمایه نمادین پیربوردیو برای نشان دادن اهمیت رای فرهنگی تحلیل و ارزیابی خواهند شد.

چپ سنتی, راست سنتی, رفتار رای دهی, انتخابات, رفتار سیاسی, رای طبقاتی, رای فرهنگی