امین صالح پورجم - استادیار، دکترای آبخیزداری، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات ، آموزش ترویج کشاورزی، تهران، ایران
جمال مصفایی - استادیار، دکترای آبخیزداری، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات ، آموزش ترویج کشاورزی، تهران، ایران
محمود رضا طباطبایی - استادیار، دکترای آبخیزداری، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات ، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

تعیین پتانسیل بیابانزایی واحدهای اراضی، نقش مهمی رادر برنامه های مدیریت جامع سرزمین داراست. به منظور بررسی اثر معیار خاک شناسی بر پتانسیل بیابان زایی مخروط افکنه ها در بخش جنوبی حوزه آبخیز رودخانه شور، نخست اقدام به تهیه ی طبقات شیب، کاربری اراضی و زمین شناسی کاربردی با هدف ایجاد واحدهای همگن و تعیین خصوصیات خاک شد، به طوری که از طریق روی هم قرار دادن و تقاطع آن ها در نرم افزار ArcGIS، نقشه ی واحدهای کاری حاصل شد. در این تحقیق شاخص های حساسیت پذیری نسبت به فرسایش، شوری ونفوذپذیری خاک در نظر گرفته شدند. همچنین از روش فرآیند تحلیل شبکه ANP به منظور رتبه بندی توان بیابنزایی گزینه ها استفاده شد. به طوری که پس ازمحاسبه وزن معیارها و گزینه ها اقدام به ایجاد سوپر ماتریس گردید. در نهایت اقدام به رتبه بندی گزینه ها مبتنی بر سوپر ماترییس حدگردید. نتایج نشان داد که وزن گزینه ها از 0/0178 تا 0/2049 متغیر بوده وهمچنین واحدهای V1,V11 به ترتیب کمینه و بیشینه پتانسیل بیابانزایی را به خود اختصاص داده اند. نتایج نشان داد که مخروط افکنه ها حاصل از سازندهای زمین شناسی حساس به فرسایش مانند مارن ها، بیشینه پتانسیل بیابان زایی را در منطقه به خود اختصاص داده اند. همچنین نتایج نشان داد که Qf2 با 11/86 درصدازمساحت منطقه و Qf1 با 1/39 درصد ازمساحت منطقه دارای بیشینه و کمینه پتانسیل بیابانزایی در منطقه تحقیق می باشند.

اولویت بندی، تصمیم گیری چندمعیاره، سوپر ماتریس، روش ANP